محمد جواد بیدادی - دانشجو
بهنام کامکار - هیئت علمی
امید عبدی - کارمند

استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بومشناختی کشاورزی میباشد. تحقیق حاضر به منظور پهنهبندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قرهسو استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. متغیرهای محیطی مورد استفاده در این تحقیق شامل دمای کمینه، دمای متوسط، دمای بیشینه، بارش، شیب، جهت شیب، ارتفاع و هدایت الکتریکی (EC) بودند. در ابتدا نیازهای اکولوژیک سویا در مورد متغیرهای مورد استفاده، از منابع علمی استخراج و جهت تعیین مناطق مستعد کشت از آنها استفاده شد. سپس نقشههای مربوط به این متغیرها تهیه و طبقهبندی شدند. پس از آن وزن هر یک از متغیرها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. در نهایت با تلفیق و همپوشانی این نقشهها در محیط GIS نقشه پهنهبندی سویا استخراج گردید. نتایج نشان داد حدود ۳۴۵۰۵ هکتار (۳۹ درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قرهسو و ۲۱ درصد از مساحت کل اراضی حوزه جهت کشت سویا دارای تناسب بالایی بودند. ارتفاع کمتر اراضی، شیبهای کمتر و رو به جنوب، دماهای مناسب و همچنین هدایت الکتریکی در حد مطلوب از جمله عواملی هستند که باعث قرار گرفتن این مناطق در این پهنه شدهاند. حدود ۱۷۵۱۷ هکتار (۲۰ درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قرهسو و ۱۱ درصد از مساحت کل اراضی حوزه به دلیل شوری بالای این مناطق جهت کشت سویا ضعیف ارزیابی شدند.

پهنهبندی, حوزه قرهسو, سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS), فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)