فیروزه مقیمی نژاد - دانش آموخته دکتری/ گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد جعفری - استاد/گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
یاسر قاسمی اریان - استادیار پژوهش/ بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
اسفندیار جهانتاب - استادیار/ گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، فسا، ایران

امروزه بحث افزایش کارایی و بهره وری آب در مناطق خشک از اهمیت ویژه­ای برخوردار شده است. در همین راستا، مکمل­های آبیاری آبیار و آبسار با هدف کاهش نیاز آبی و دور آبیاری گیاهان در این مناطق معرفی شده است. اگرچه چندین مطالعه در خصوص اثر استفاده از این مکمل ها بر مقدار و دور آبیاری و خصوصیات خاک عرصه های کشت، انجام گرفته است اما بررسی اثر این مکمل ها، بر صفات گیاهی، کم تر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر غلظت های مختلف مکمل های آبیاری آبیار و آبسار بر صفات گیاهی گونه Atriplex canescens در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار با غلظت های ۱:۱۰۰۰، ۱:۲۵۰۰ و ۱:۵۰۰۰، برای یک دوره پنج ماهه در شرایط گلخانه ای، انجام گرفت. برای این منظور، صفات ساختاری و بیوماس اندام هوایی و زیرین پایه های A.canescens، در تیمارهای مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثر مکمل ها بر طول ریشه و وزن تر و خشک گیاه، معنادار نبود ولی بر عرض ریشه اثر معنادار و افزایشی (در سطح پنج درصد) داشت. اثر مکمل ها بر طول، وزن تر و خشک اندام هوایی، معنادار و افزایشی بود ولی بر افزایش ارتفاع اندام هوایی، در سطح پنج درصد اثر کاهشی داشت. در مجموع، افزایش غلظت مکمل ها، تاثیر منفی در صفات ساختاری و زی توده اندام هوایی و زیرین گونه A.canescens نشان داد. از این رو، استفاده از مکمل های آبیاری آبیار و آبسار با غلظت های کم (۱:۱۰۰۰ و ۱:۲۵۰۰)، برای بهبود صفات ساختاری و زی توده نشاءهای A.canescens، در شرایط گلخانه ای و قبل از انتقال آن ها به عرصه طبیعی توصیه می شود.

آبیار و آبسار, مکمل آبیاری, ویژگی های گیاهی, راندمان آب, A.canescens