حمیده منافی - Isfahan University of Technology
بهرام بانی نسب - Isfahan University of Technology
مهدیه غلامی - Isfahan University of Technology
مجید طالبی - Isfahan University of Technology

در پژوهش حاضر اثر تیمارهای ملاتونین و نیتریک اکسید بر بهبود تحمل دمای بالا در گیاه توت فرنگی مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح به طور کامل تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. در این پژوهش گیاهان توت فرنگی رقم کردستان پس از محلول پاشی با غلظت های صفر، ۵۰ و ۱۰۰ میکرومولار ملاتونین و نیتریک اکسید با تیمارهای دمایی مختلف (۲۵، ۳۵ و ۴۰ درجه سلسیوس) به مدت ۲۴ ساعت مواجه شدند. نتیجه ها نشان داد تنش دمایی سبب افزایش میزان هیدروژن پراکسید، مالون دی آلدئید و انباشت پرولین و کاهش درصد رطوبت نسبی آب برگ و فلورسانس کلروفیل برگ شد. تنش دمایی همچنین سبب افزایش میزان گلوتاتیون و آسکوربیک اسید برگ و افزایش فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و گایاکول پراکسیداز و کاهش فعالیت آنزیم­های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز شد. کاربرد ملاتونین و نیتریک اکسید باعث کاهش خسارت های ظاهری و افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و آنتی اکسیدان های غیرآنزیمی شد. این ترکیب ها همچنین محتوای پرولین و درصد رطوبت نسبی برگ را افزایش و شاخص فلورسانس کلروفیل را در مقایسه با گیاهان شاهد بهبود بخشید. بنابراین، کاربرد ملاتونین و نیتریک اکسید از راه افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه، کاهش تولید و انباشت گونه های فعال اکسیژن و مهار پراکسیداسیون لیپیدهای غشا مانع از آسیب اکسیداتیو ناشی از تنش دمای بالا در گیاهان توت فرنگی رقم کردستان شد.

Enzymatic and non-enzymatic antioxidants, Heat stress, Melatonin, Nitric oxide, Oxidative stress, Strawberry, آنتی اکسیدان های آنزیمی و غیر آنزیمی, تنش اکسیداتیو, توت فرنگی, تنش گرما, ملاتونین, نیتریک اکسید