حسین صفری - استاد گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران
سیدعلی موسوی نژاد مقدم - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت صنعتی، گرایش مدیریت پروژه، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

موضوع مورد مطالعه ی این تحقیق، شناسایی ریسک های پروژه ها و اولویت بندی آن ها می باشد. امروزه مدیریت ریسک مرحله ضروری هر پروژه ای (اعم از کوچک و بزرگ) است، که منجر به کاهش هزینه ی خسارات و آسیب های تصمیمات ناگهانی می شود. در این میان با توجه به زمان محدودی که برای تصمیم گیری مدیریت ریسک در بحران داریم و اینکه حجم زیاد ریسک های پروژه را نمی توان بصورت یکجا مورد توجه و بررسی قرار داد، باید آن ها را با رویکردهای دقیق اولویت بندی کرده و به این ترتیب برای واکنش به آن ها برنامه ریزی کرد. لذا در این مقاله ابتدا با مرور پیشینه، عوامل ریسک پروژه ها را مطابق مراحل چرخه حیات پروژه، شناسایی و در قالب ۲۷ عامل در ۱۲ دسته معرفی کردیم و سپس با یک رویکرد ترکیبی تصمیم گیری چندمعیاره، این عوامل را اولویت بندی کردیم. عوامل ریسک مذکور با رویکرد ترکیبی CM -TOPSIS اولویت بندی می شود. نتایج مقادیر ریسک محاسبه شده توسط TOPSIS، فازی بودن و تصادفی بودن نتایج ارزیابی CM را یکپارچه می کند، که می تواند عدم قطعیت نتایج را کاهش دهد.در این مقاله هدف ما علاوه بر شناسایی ریسک های چرخه حیات پروژه، استفاده از روش های ترکیبی تصمیم گیری چندشاخصه ای که اخیرا در دنیا مورد تمرکز قرار می گیرند، است، تا پژوهشگران این حوزه روش های مذکور را اصلاح (در صورت نیاز) کنند و توسعه دهند.در نتیجه پس از تجزیه و تحلیل ریسک های پروژه با رویکرد CM -TOPSIS، درمی یابیم که ریسک های با اولویت ۱ تا ۵ شامل این موارد هستند؛ طراحی نادرست پروژه، ریسک های مربوط به منابع انسانی، ریسک های مذاکره و امضای قرارداد، ریسک داده های پیشین، ریسک ناشی از ممیزی مصرف، ریسک های ناشی از قوانین، ریسک ناشی از تجهیزات

مدیریت ریسک پروژه، اولویت بندی ریسک، چرخه حیات پروژه، تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM)، CM-TOPSIS