مریم قربانی - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشکده منابع طبیعی، گروه مهندسی چوب و کاغذ
زهرا اصغری آقمشهدی - گروه مهندسی چوب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سید مجتبی امینی نسب - هیات علمی دانشگاه کردستان
رئوفه عابدینی - استادیار، گروه مهندسی صنایع چوب و فرآورده های سلولزی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری

اصلاح چوب با ترکیبات اپوکسید مانند گلیسیدیل­متاکریلات می­تواند با کاهش تعداد گروه­های هیدروکسیل و حجیم­کنندگی دیواره سلولی، به کاهش جذب رطوبت و تغییرات ابعاد چوب بیانجامد. این احتمال وجود دارد که تغییر شرایط واکنش اصلاح، با بهبود جانشینی گروه­های هیدروکسیل دیواره­های سلولی چوب، اثر مطلوب­تری بر خواص فیزیکی چوب داشته­باشد. برای تعیین شرایط بهینه اصلاح با ترکیب گلیسیدیل­متاکریلات، نمونه­ها در سطوح مختلف غلظت (۱۰، ۲۰ و ۳۰ درصد)، دما (۹۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ درجه سانتی گراد) و زمان (۸، ۱۶ و ۲۴ ساعت) اصلاح شدند. بر اساس تجزیه و تحلیل طیف­ها، کاهش شدت گروه­های هیدروکسیل و افزایش شدت گروه­های کربونیل نشان­دهنده اصلاح دیواره سلولی با ترکیب اپوکسید می­باشد. حجیم­شدگی و آب­گریز شدن دیواره طی اصلاح با ترکیب اپوکسی، به کاهش تخلخل و جذب آب آزاد منتهی شد.­ بر اساس نتایج آزمون دوره­ای غوطه­وری- خشک کردن، افزایش غلظت گلیسیدیل­متاکریلات به واکنش تعداد بیشتری گروه اپوکسی با گروه هیدروکسیل و دمای بالاتر و زمان طولانی­تر نیز به افزایش واکنش­پذیری گروه­های اپوکسی با دیواره سلولی چوب منتهی شد. دمای بالاتر واکنش با تشکیل ساختار پایدارتر در برابر هیدرولیز، به حفظ بیشتر افزایش وزن ناشی از اصلاح منتهی شد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی، واکشیدگی دیواره سلولی و پلیمر شدن گلیسیدیل متاکریلات در حفرات چوب را تائید می­نماید. در یک نتیجه­گیری کلی می­توان اظهار داشت که غلظت ۲۰ درصد، دمای ۱۵۰ درجه سانتی گراد و زمان ۱۶ ساعت به­عنوان شرایط بهینه اصلاح با گلیسیدیل­متاکریلات تعیین شد.

گلیسیدیل متاکریلات, اپوکسید, طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه, خواص فیزیکی, تصاویر میکروسکوپ الکترونی