CIVILICA We Respect the Science
(ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور / شماره مجوز انتشارات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: ۸۹۷۱)

پی جویی و بازکاوی اندیشه رهایی در قرآن، عرفان و برهان

عنوان مقاله: پی جویی و بازکاوی اندیشه رهایی در قرآن، عرفان و برهان
شناسه ملی مقاله: JR_JPURD-1-2_011
منتشر شده در در سال 1400
مشخصات نویسندگان مقاله:

سجاد واعظی منفرد - استادیار گروه ادیان و عرفان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
سید محمد راستگوفر - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
محمد نصیری - استادیار گروه تاریخ و تمدن اسلامی، دانشکده معارف و اندیشه اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
محب علی آبسالان - دانشیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.

خلاصه مقاله:
در بازجست نجات شناسی قرآنی نخستین و چشمگیرترین مسئله ای که هر خواننده قرآن با آن روبه رو می شود، فراوانی آیاتی است که در آن واژگانی همچون «نجات»، «فلاح»، «فوز»، «سعادت» و ... بازآورد شده و رهایی انسان را جان آویز پیام آوران الاهی نشان می دهد. ابن سینا که در نمط های پایانی اشارات و تنبیهات به عرفان و تصوف می پردازد، می گوید عارفان به یمن نفوس کامل خود و طی مقامات و درجات و انجام دادن ریاضات با هدف رام کردن نفس اماره، به عالم قدس گام نهاده و به سوی افکار لطیف و خواطر سازگار با امر قدسی کشیده شده اند. ارباب معقول با تاثیرپذیری از قرآن و عرفان، اندیشه رهایی را در آثار خویش کاویده و بازتاب داده اند. ابن سینا موشکافانه اصطلاحات صوفیه، درجات عارفان و ویژگی های ایشان را تقریر می کند و می توان او را اسوه حکمای پس از وی همچون سهروردی دانست. سهروردی نیز که خود گرایش های عمیق عرفانی دارد، در جایاجای یادگارهایش، آوای رهایی سر داده است. در این نوشتار با نگاهی فراگیر و پردامنه، اندیشه رهایی در سه گانه قرآن، عرفان و برهان بررسی و هم سنجی می شود. با این رویکرد و نگرش که گفته آسمانی، رازآشنایی و فرزانگی از هم جدایی ندارند، سخنان حکما در حق عارفان یاد شده و دیدگاه های قرآنی، عرفانی و برهانی درباره رهایی هم آهنگ و هم داستان شده اند.

کلمات کلیدی:
رهایی, قرآن, عرفان, برهان, حکمت, لقاءالله, خلاص

صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1451354/