محمد جواد ولی زاده - استادیار دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران

در راستای ضرورت ساماندهی فضای مجازی با هدف بهره گیری از ظرفیت ها و جلوگیری از گسترش تهدیدات و آسیب های اجتماعی، اقدامات زیادی صورت گرفته و قوانین و اسناد زیادی وضع شده است همانطورکه هزینه های زیادی صرف و ساختارهای زیادی شکل گرفته اند لیکن در مجموع، هدف مورد انتظار محقق نشده و نتیجه و اثربخشی مطلوب مشاهده نمی شود. این مقاله از نوع تحلیلی توصیفی با روش گردآوری کتابخانه ای به دنبال پاسخ این سوال است که چه مشکل و یا نقصانی وجود دارد که باعث کم ثمر شدن و یا حتی بی ثمر ماندن اقدامات دستگاه ها و قوانین و سیاستهای موضوعه شده و سامان نیافتن فضای مجازی و تداوم بی نظمی و آشفتگی آن را به بار آورده است؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که چالش های: ساماندهی نشدن شبکه ملی اطلاعات، عدم بهره گیری از فیلترینگ هوشمند، ضعف پیام رسان های داخلی، مشکلات و موانع اثربخشی سامانه شاهکار، رها بودن فیلترشکن ها و عدم برخورد موثر با وبلاگها و وبسایت های متخلف، فقدان آینده نگری نسبت به معضلات شماره های مجازی، ضعف در اجرای طرح کد شامد، عدم کنترل VOD های داخلی، ناهماهنگی دستگاه ها در تقنین و اجرا و فقدان راهبری ستادی، و غلبه رویکردهای سلبی بر ایجابی در ساماندهی فضای مجازی، باعث تداوم نابسامانی، کنترل نشدن آسیب های اجتماعی و گسترش آن شده است. در این تحقیق راهکارهای پیشنهادی عملیاتی و کاربردی برای برون رفت از وضعیت فعلی، در ضمن بیان چالش ها و نواقص، مورد تبیین قرار گرفته اند.

فضای مجازی, ساماندهی, حکمرانی فضای مجازی, آسیب شناسی