محسن طریق الاسلامی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اس
رضا ضرغامی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات بیوتکنولوژی کرج
مسعود مشهدی اکبربوجار - عضو هیات علمی دانشگاه تربیت معلم تهران
میثم اویسی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامینپیشوا

به منظور بررسی اثرات تنش خشکی بر عملکرد دانه وکارایی نیتروژن ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس 704 در مقادیر متفاوت نیتروژن، آزمایش مزرعه ای به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 1388 انجام شد. در این آزمایش عامل اصلی سطوح تنش در4 سطح (50،100، 150، 200 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر) و عامل فرعی سطوح کود نیتروژنه (اوره) در3 سطح (80، 130، 180 کیلوگرم کود نیتروژن خالص در هکتار) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد بین سطوح مختلف تنش خشکی وکود نیتروژنه تفاوت معنی داری وجود دارد. با افزایش تنش خشکی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص سطح برگ و محتوای آب نسبی کاهش یافت. تنش خشکی شدید در مقایسه با تنش مطلوب باعث کاهش عملکرد دانه به میزان تقریبی 60 درصدگردید. این کاهش بیشتر به دلیل کاهش وزن و تعداد دانه بود با افزایش نیتروژن عملکرد دانه و بیولوژیک افزایش یافت. بیشترین عملکرد در عامل اصلی T1 (50 میلیمتر تبخیر) و کمترین عملکرد T4 (150میلیمتر تبخیر) بدست آمد. همچنین مصرف کود نیتروژنه به مقدار 180 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد به میزان 7078 کیلو گرم در هکتار نشان داد و کمترین عملکرد مربوط به استفاده 80 کیلوگرم در هکتار استفاده نیتروژن می باشد. نتایج این پژوهش نشان داد که در شرایط مختلف تنش خشکی، جهت افزایش کارایی مصرف نهاده ها و کاهش هزینه ها، تناسب میان میزان مصرف نیتروژن با فراهمی آب در خاک الزامی است

ذرت، تنش خشکی، نیتروژن، عملکرددانه، عملکرد بیولوژیک