محمد ذاکر اردکانی - دانشجوی دکتری تخصصی حقوق بین الملل عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
علیرضا آرش پور - دانشیار و عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه اصفهان. (مسوول مکاتبات)

حقوق بین الملل محیط زیست که از شاخه های حقوق بین الملل عمومی است، اساسا مبتنی بر اقدامات بازدارنده و احتیاطی بوده و هدف غایی آن، حفظ محیط زیست جهانی از آلودگی و ایراد خسارت در جهت تامین سلامت بشر است. اصل بازدارندگی، قاعده ای بنیادین و عام الشمول در سیاستهای توسعه محور و پایدار در ارتباط با بهره برداری از منابع طبیعی و جنبه های اکولوژیکی کشورها محسوب میشود که از یکسو معطوف به پیشگیری از آلودگی و اقدامات احتیاطی در مواجهه با محیط زیست و منابع طبیعی است و از سوی دیگر متضمن اقدامات سیستماتیک حفاظتی و همکاری کشورها و سایر اشخاص حقوق بین الملل نسبت به فعالیتهای زیست محیطی و بهره برداری از منابع طبیعی، تحت حاکمیت و صلاحیت ملی میباشد. لذا نقض اصل بازدارندگی با توجه به محدود بودن منابع محیط زیست و فرآیند طولانی جایگزینی آن، موجب بهره برداری بی رویه از منابع طبیعی و ایجاد خسارتهای متعدد به اجزاء محیط زیست اعم از آب، هوا، خاک، گیاهان، وحوش و... میشود که بعضا غیرقابل جبران بوده و در نهایت، حیات و سلامت بشر را تهدید میکند، گرچه برطرف کردن آسیب و جبران خسارت، مستلزم هزینه های گزاف و مدت زمان طولانی که گاهی بین نسلی است، میباشد.

اصل بازدارندگی, تعهدات زیست محیطی, رویه قضایی, مسئولیت بین المللی دولت, منابع طبیعی