محمدتقی خسروی - دانشجوی کارشناسی ارشد باغبانی-گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی واح
علی مهرآفرین - عضو هیات علمی گروه کشت وتوسعه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی (ACECR)
حسنعلی نقدی بادی - استادیار گروه کشت و توسعه پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی (ACECR)، کرج
رضا حاجی آقایی - استاد یارگروه فارماکوگنوزی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی (ACECR)،

با توجه به اهمیت و نقش گیاهان دارویی در صنایع مختلف، افزایش تولید زیست توده و ماده موثره آنها بدون کابرد نهاده های مضر، یکی از ضرورت های تولید پایدار آنها محسوب می شود. برخی از شواهد حاکی از بهبود کیفیت محصولات گیاهی به وسیله کاربرد محلول پاشی الکل ها بوده است. بنابراین شناخت تأثیر محلول های الکلی برای ارزیابی عملکرد گیاهان دارویی به خصوص گیاه سرخارگل در نظام های پایدار و تعیین شرایط بهینه کشت آنها نیازمند مطالعه و تحقیق در این زمینه می باشد. این آزمایش در سال زراعی 90-89 در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاددانشگاهی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با تیمارهایی شامل محلول های آبی متانول (10، 20، 30، 40 و 50% حجمی)، اتانول (10، 20، 30، 40 و 50% حجمی)، مخلوط یکسان متانول و اتانول (5، 15 و 25% حجمی)، تیمار آب مقطر و تیمار شاهد (بدون محلول پاشی) به اجرا در آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر تیمارها در 10 شاخص مورد ارزیابی دارای تفاوت معنی داری (p<0.01) بودند. بیشترین مقدار ارتفاع بوته، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ و قطر کاپیتول مربوط به محلول پاشی متانول 40% بود و بیشترین شاخص سطح برگ و میزان کلروفیل با محلول پاشی متانول 30% حاصل شد. همچنین وزن خشک کاپیتول و عملکرد بذر بوته با محلول متانول 50% و بیشترین تعداد کاپیتول با محلول پاشی اتانول 40% حاصل گردید. به طور کلی در این تحقیق می توان استنباط نمود که محلول پاشی الکل هایی نظیر متانول و اتانول به عنوان یک منبع کربنی و محرک زیستی می تواند باعث افزایش بیوماس و عملکرد گیاه دارویی سرخارگل شود.

اتانول، متانول، محلول پاشی، عملکرد، . Echinacea purpurea L