محمدحسین خالقی - دانشجویان کارشناسی ارشد و استادیار ژنتیک و اصلاح نژاد دام دانشکده علو
سعید زره داران
سعید حسنی
همایون فرهنگ فر - دانشیار دانشگاه بیرجند

به منظور برآورد پارامترهای ژنتیکی گاوهای شیری هلشتاین استان یزد برای صفت چربی شیر از مدل های روزآزمون، با تابعیت ثابت و تصادفی استفاده شد. داده های مورد استفاده 34169 رکورد روزآزمون شیر 2 یا 3 بار دوشش مربوط به 5085 رأس گاو هلشتاین شکم اول بود. داده های مذکور مربوط به 42 گله بوده که طی سال های 1370 تا 1388 زایش داشتند. در این مدل ها، گروه های همزمان دفعات دوشش-گله-سال-فصل تولید و متغیرهای کمکی سن هنگام رکوردگیری به ماه و درصد ژن هلشتاین و هم چنین اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی قرار داده شد. در مدل تابعیت تصادفی اثرات تصادفی ژنتیکی افزایشی و محیط دائمی گاوها برای شکل منحنی چربی شیر در طول دوره شیردهی توسط چند جمله ای متعامد لژاندر با توان چهارم برای ژنتیک افزایشی و محیط دائمی برازش شدند. وراثت پذیری برای صفت چربی شیر در مدل تابعیت ثابت 067/0 برآورد شد. نتایج بدست آمده از مدل تابعیت تصادفی در این تحقیق نشان داد که وراثت پذیری بدست آمده در نیمه دوم دوره شیردهی بالاتر از نیمه اول شیردهی بود. پایین ترین و بالاترین مقادیر وراثت پذیری به ترتیب در ماه اول (045/0) و ماه دهم (135/0) تخمین زده شد. میانگین ارزش های اصلاحی پیش بینی شده گاوها برای 305 روز شیردهی در مدل تابعیت تصادفی با مدل تابعیت ثابت معنی دار نبود.

ارزش اصلاحی، تابع لژاندر، درجه برازش، وراثت پذیری و همبستگی ژنتیکی