آشورمحمد قره باش - استادیار دانشگاه گنبد کاووس
تقی قورچی - دانشیار
سعید حسنی - استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
نورمحمد تربتی نژاد - استاد دانشگاه منابع طبیعی گرگان

آزمایشی به منظور بررسی همبستگی بین خصوصیات توسعه شکمبه (ضخامت دیواره شکمبه، ارتفاع، عرض و تراکم پرزها) با نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه و بتاهیدروکسی بوتیرات سرم خون در بره های شیرخوار انجام شد. تعداد18 راس بره نر به سن تقریبی2 هفته نژاد دالاق از مادران جدا و به طور تصادفی به 3 گروه 6 راسی تقسیم و در قفس های انفرادی قرار گرفته و با 3 جیره استارتر با سه سطح 33، 66 و 100 درصد کنسانتره در جیره آغارین تا سن 90 روزگی تغذیه شدند. نمونه گیری مایع شکمبه و خون در 5 روز آخر دوره آزمایش و مایع شکمبه در ساعات صفر، 3 و 6 پس از دادن خوراک وعده صبح انجام شد. در پایان آزمایش تمام بره ها ذبح شده، صفات مربوط به توسعه دستگاه گوارش آنها اندازه گیری شد. همبستگی بتا هیدروکسی بوتیرات سرم خون با ضخامت دیواره شکمبه، ارتفاع، عرض و تراکم پرزهای شکمبه مثبت و معنی دار بود (05/0 P). این آزمایش نشان داد که غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات خون با توسعه شکمبه (ارتفاع، عرض و تراکم پرزهای شکمبه) ارتباط مستقیم و مثبت دارد.

بتاهیدروکسی بوتیرات، بره شیرخوار، توسعه شکمبه،