لیلا امیدیان کلاشگرانی - دانشجوی دکتری طراحی شهری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
آرش ثقفی اصل - استادیار گروه شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
حسن ستاری ساربانقلی - دانشیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
مهسا فرامرزی اصل - استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

فضاهای شهری دارای عملکردها و کارکردهای متنوعی می باشند که در این بین یکی از مهمترین آنها کارکرد اجتماعی است. کارکرد اجتماعی فضا از مهمترین کارکردهای فضاهای شهری محسوب می گردد که امکان درگیری در تعاملات معنادار با اجتماع، شکل گیری حس مکان و فرصت جمع شدن و لذت تجربه با دیگران را در شهروندان ایجاد می نماید. بنابراین، با توجه به اهمیت کارکرد اجتماعی فضاهای شهری، هدف از تحقیق حاضر بررسی و تحلیل مطلوبیت این کارکردها در منطقه ۱۲ کلان شهر تهران می باشد. از این رو، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی بوده که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل شهروندان منطقه ۱۲ تهران بوده که حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران ۳۸۴ نفر محاسبه شده است که نحوه ی دسترسی به آنها بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان مطلوبیت کارکردهای اجتماعی فضاهای شهری در منطقه ۱۲ کلان شهر تهران یعنی برقراری تعاملات اجتماعی، تعهد و تعلق اجتماعی (یکی شدن با فضا) و پاسخگویی اجتماعی بر اساس مدل ساختاری به ترتیب ۶۲/۰، ۴۹/۰ و ۴۱/۰ به دست آمده است. همچنین نتایج شاخص جزئی مقدار بحرانی و P در مدل ساختاری نشان می دهد که وضعیت متغیرهای برقراری تعاملات اجتماعی در منطقه ۱۲ در سطح اطمینان ۹۵ درصد و مقدار بحرانی ۳۷/۲ (یعنی بالاتر از ۹۶/۱) مطلوب، متغیرهای پاسخگویی اجتماعی با مقدار بحرانی ۵۲/۱ (یعنی کمتر از ۹۶/۱) نامطلوب و پاسخگویی اجتماعی با مقدار بحرانی ۹۹/۱ دارای مطلوبیت نسبی بوده است.

فضا, فضای شهری, کارکردهای اجتماعی, منطقه ۱۲ کلان شهر تهران