پونه محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد حشره شناسی کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
جبرائیل رزمجو - استادیاران گروه گیاهپزشکی دانشگاه محقق اردبیلی
علی گلی زاده
مهدی حسن پور

شته برگ یولاف Rhopalosiphum padi یکی از آفات مهم غلات در نقاط مختلف جهان محسوب می شود که از طریق مکیدن شیره ی گندم و انتقال ویروس کوتولگی زرد جو باعث کاهش محصول می شود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر برخی لاین های گندم روی ویژگی های زیستی شته برگ یولاف و شناسایی چند لاین مقاوم به این شته در دانشگاه محقق اردبیلی انجام گرفت. ابتدا آزمایش غربال سازی انجام گرفت و 40 لاین گندم بوسیله شته های جمع آوری شده از مزارع اطراف اردبیل آلوده شدند. تعداد کل شته ها ی تولید شده روی هر گیاهچه، 14 روز پس از آلودگی اولیه، شمارش و ثبت گردید و هشت لاین گندم بعنوان لاین های نسبتاً مقاوم، نیمه مقاوم و حساس انتخاب شدند. خصوصیات زیستی شته روی لاین های انتخاب شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد بقای پوره ها از 79-100 درصد روی لاین های مختلف متغیر است. بیشترین و کمترین طول دوره پورگی شته (7/7 و 1/7 روز) روی لاین های ERWYI 87-6 و ERWYI 87-20 مشاهده شد. میانگین بیشترین و کمترین تعداد پوره های تولید شده توسط هر فرد بالغ روی لاین های ERWYI 87-1 و ERWYI 88-8 به ترتیب 4/62 و 2/24 عدد پوره به دست آمد. طول عمر و دوره پوره زایی افراد بالغ روی لاین های مختلف اختلاف معنی داری نشان نداد. نتایج این بررسی نشان داد که سه لاین گندم (ERWYI 88-8، ERWYI 87-6 و ERWYI 88-4) دارای مقاومت نسبی به این آفت بوده و می توانند در برنامه های کنترل تلفیقی آفات یا به عنوان منابعی از مقاومت در برنامه های اصلاح نباتات مورد استفاده قرار بگیرند.

شته برگ یولاف، لاین های گندم، ویژگی های زیستی