محمد طالاری - عضو هیات علمی دانشگاه حضرت معصومه
مینا خوشرو - دانشجوی کارشناسی ارشد - دانشگاه حضرت معصومه (س)

هدف: از گذشته تا کنون، شرکت ها دائما با بحران های مختلفی روبرو شده اند که تهدید کننده ی بقا و پایداری آن ها بوده است. در حال حاضر نیز، بحران هایی چون رکود اقتصادی و پاندمی جهانی کووید ۱۹، عمیقا بر توسعه اقتصادی و بقای شرکت ها تاثیر گذاشته و آن ها را مجبور به واکنش نموده است. ازاین رو هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه مدل پاسخ های استراتژیک، اقتضایی و سریع به بحران است.روش: در پژوهش حاضر به منظور دستیابی به هدف اصلی، ابتدا با روش پژوهش کیفی فراترکیب، تمامی شاخص ها ، مفاهیم و مقوله های پاسخ های استراتژیک، اقتضایی و سریع به بحران شناسایی و سپس میزان اهمیت و اولویت هر یک از آن ها با روش کمی آنتروپی شانون تعیین شد.یافته ها: پس از تجزیه وتحلیل داده ها، پاسخ های استراتژیک، اقتضایی و سریع مربوطه در ۱۱۹ شاخص، ۲۷ مفهوم و ۱۰ زیر مقوله شناسایی و دسته بندی شدند. همه این موارد در چهار مقوله اصلی حفظ وضع موجود، بهبود و تحول، عقب نشینی و خروج جاگذاری شدند.نتیجه گیری: بر اساس نتایج آنتروپی شانون مهم ترین محرک در دسته ی بهبود و تحول،"بازاریابی استراتژیک"؛ در دسته ی حفظ وضع موجود، "پذیرش مسئولیت بحران"؛ در دسته ی عقب نشینی، "مدیریت مالی" و در دسته ی خروج "واگذاری" است. پژوهش حاضر بینش عمیقی از ادبیات موجود درزمینه ی مدیریت بحران از طریق شناسایی پاسخ های استراتژیک، اقتضایی و سریع در شرایط بحرانی ارائه می دهد که شرکت ها می توانند در جهت گذار از بحران ها از آن استفاده نمایند.

بحران, مدیریت بحران, پاسخ استراتژیک به بحران, فراترکیب, آنتروپی شانون