حمیدرضا صراف معیری - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
فاطمه پیرایش فر - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجا
اورنگ کاوسی - استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان

کنه تارتن دولکه‌ایkoch Tetranychus urticae یکی از آفات مهم محصولات صیفی، زینتی، باغی و گلخانه ای محسوب می گردد. این آفت با گسترش جهانی سالانه خسارات زیادی به محصولات کشاورزی وارد می سازد. کاربرد مکرر سموم شیمیایی علیه این آفت طی دهه های گذشته سبب بروز مقاومت در جمعیت، اثرات نامطلوب برموجودات غیرهدف، طغیان مجدد و ظهور آفات ثانویه شده است. این مشکلات لزوم استفاده از روش های جایگزین را ناچار می نماید. اسانس های گیاهی ترکیبات پیچیده ای از مواد فعال زیستی هستند و پتانسیل بسیارخوبی را در کنترل آفات دارا می باشند. در مدیریت تلفیقی این آفت و کاربرد همزمان کنترل بیولوژیکی و سموم گیاهی، توجه به تاثیر اسانس ها بر عوامل مفید بکار گرفته شده، ضروری به نظر می رسد. در این پژوهش سمیت اسانس گیاه نعناع فلفلی برای بالغین ماده کنه تارتن دولکه ای T. urticaeو ماده های بالغ کنه های شکارگرPhytoseiulus persimilis Athias-Henriot و Athias-Henriot Amblyseius swirskii مورد بررسی قرار گرفته است. آزمایش ها به روش تدخینی و با سه تکرار در پاییز سال 89 در آزمایشگاه اکولوژی و کنترل بیولوژیک پژوهشکده فیزیولوژی و بیوتکنولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. نتایج نشان می دهد در غلظت 8/5 و 9/11 میکرولیتر بر لیتر هوا از اسانس نعناع فلفلی کنه شکارگر P. persimilis نسبت به کنه شکارگر A. swirskii حساسیت بیشتری را به اسانس نعناع فلفلی دارد و به صورت معنی داری میزان مرگ و میر بالاتری را داراست. میزان مرگ و میر شکارگر A. swirskii برای همین غلظت ها به ترتیب 36/9 و 66/33 درصد و برای کنه شکارگر P. persimilis به ترتیب 3/73 و 66/96 درصد بوده است.

اثرات کشندگی، کنه های شکارگر، نعناع فلفلی