رقیه کوهستانی - دانشجوی کارشناسی ارشدگروه علوم باغبانی(گیاهان دارویی)، دانشگاه علوم
خدایار همتی - هیئت علمی گروه علوم باغبانی (گیاهان دارویی)، دانشگاه علوم کشاورزی و م
عظیم قاسم نژاد - هیئت علمی گروه علوم باغبانی (گیاهان دارویی)، دانشگاه علوم کشاورزی و م
مینا غزائیان - محقق

عناب با نام علمیZizyphus jujuba mill. متعلق به خانواده رامناسه (Rhamenaceae) است و از گیاهان دارویی ارزشمندی است که در طب سنتی ایران جایگاه ویژه ای دارد. این آزمایش درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکراردرسال 1389در مناطق روشن آباد، لمسک، تخشی محله، معصوم آباد، گنبد، کلاله، آزادشهر، سیدکلاته و سفیدچشمه در استان گلستان انجام شد. در این تحقیق برخی از پارامترهای فیزیولوژیک مانند ویتامین ث (mg/100 g pulp)، اسیدیته (mg/100 g)، مواد جامد محلول (%)، وزن تر و خشک میوه (g)، طول و قطر میوه (cm) در اکوتیپ های مذکور مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر میزان ویتامین ث (mg/100 g pulp) بیشترین مقدار مربوط به اکوتیپ منطقه لمسک (21/284) و کمترین مربوط به اکوتیپ تخشی محله (35/40) بود. بیشترین میزان اسیدیته (mg/100 g) در نمونه های اکوتیپ روشن آباد(48/2) و کمترین آن در اکوتیپ منطقه کلاله (21/1) مشاهده شد. از نظر PH نیز بیشترین مربوط به اکوتیپ تخشی محله(50/5) و کمترین مربوط به اکوتیپ کلاله (65/4)، بالاترین وزن تر(231/27) و وزن خشک (298/11) میوه مربوط به اکوتیپ گنبد و کمترین وزن تر در اکوتیپ تخشی محله (722/10) وکمترین وزن خشک در اکوتیپ لمسک (535/3) ثبت شد. بیشترین میزان مواد جامد محلول در نمونه های سیدکلاته (10/34) وکمترین آن در نمونه های کلاله (90/18) مشاهده شد. بر اساس داده های حاصله به نظر می رسد که عناب در مناطق مورد مطالعه چه از نظر درون گروهی و چه از نظر برون گروهی دارای تنوع بالایی بوده و لازم است که در این مورد بویژه در زمینه سلکسیون و برنامه های اصلاحی تحقیقات بیشتری صورت گیرد.

اسیدیته، عناب، مواد جامد محلول، ویتامین ث