زهره میرحسینی - Islamic Azad University, Tehran North branch
مهشید تقی چیزری - Islamic Azad University, Tehran North branch

هدف: هدف از انجام این پژوهش، شناخت و مقایسه شرایط ایمنی کتابخانه­های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه­های عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری در شهر تهران به منظور شناخت و مقایسه نقاط قوت و ضعف، و اشتراک و افتراق آنها در رابطه با شاخص های ایمنی می­باشد. روش: روش پژوهش حاضر، پیمایشی است. جامعه آماری شامل ۳۷ باب کتابخانه عمومی وابسته به نهاد و ۷۲ باب کتابخانه­ وابسته به شهرداری شهر تهران می­باشد که روی هم شامل ۱۰۹ کتابخانه است. ابزار گردآوری داده­ها در این پژوهش سیاهه وارسی محقق ساخته ای در قالب پرسشنامه است و شامل سوالاتی در ۸ شاخص ایمنی و حفاظت کتابخانه می­باشد که توسط پاسخگویان تکمیل شد. یافته­ها: یافته ها نشان داد که در شاخص اول (کیفیت ساختمان کتابخانه) در دو معیار و در شاخص چهارم (ایمنی کتابخانه در برابر آتش سوزی) در یک معیار تفاوت معنی­داری میان کتابخانه های نهاد و کتابخانه های شهرداری تهران وجود دارد به طوری که این معیارها در کتابخانه­های نهاد بیشتر رعایت شده و کتابخانه­های نهاد از نظر کیفیت ساختمان بهتر از کتابخانه­های شهرداری ارزیابی شدند. در مورد ایمنی در برابر آتش سوزی، به استثنای یک مورد تفاوت معنی­دار که در کتابخانه­های نهاد رعایت شده بود، تفاوت معنی داری مشاهده نشد. در شاخص دوم (ایمنی کتابخانه در برابر زلزله)، شاخص سوم (ایمنی کتابخانه در برابر طوفان و آب گرفتگی) و شاخص هشتم (حفاظت در برابر آسیب های ناشی از عوامل بیولوژیکی) تفاوت معنی­داری  بین دو جامعه پژوهش ارزیابی نشد و دو گروه تا حدود زیادی نزدیک به هم بودند. در شاخص پنجم (ایمنی کتابخانه در برابر سرقت و آسیب­رسانی منابع) در چهار معیار، شاخص ششم (ایمنی کارکنان) در دو معیار و در شاخص هفتم (حفاظت در برابر آسیب های ناشی از عوامل فیزیکی و شیمیایی) در هفت معیار تفاوت معنی­داری وجود داشت؛ به طوری که از جهت ایمنی در برابر سرقت و آسیب رسانی، ایمنی کارکنان، و حفاظت منابع در برابر آسیب های ناشی از دما، رطوبت، نور و... کتابخانه های شهرداری در شرایط بهتری ارزیابی شدند. در شاخص هفتم نیز در یک معیار تفاوت معنی­داری وجود داشت که در کتابخانه های نهاد رعایت شده بود. در کل، کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد و شهرداری از نظر رعایت شاخص های ایمنی در شرایط مناسبی قرار نداشتند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله که رویکرد تطبیقی جدیدی در حوزه مسائل ایمنی کتابخانه های عمومی است، در بازنمون نقاط ضعف و قوت به منظور آگاهی برنامه ریزان و مسئولان و ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط ایمنی کتابخانه ها می­باشد.  

Safety, Public library, Protection, Iran Public Libraries Foundation (IPLF), Municipality Organization for Culture and Arts (MOCA), Comparative study, ایمنی, کتابخانه عمومی, حفاظت, نهاد کتابخانه های عمومی کشور, سازمان فرهنگی هنری شهرداری, بررسی تطبیقی.