کیوان بینا - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی مهندسین مشاور کاوش پی مشهد
جلیل ابریشمی - دانشیار گروه عمران دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا اصفهانی

در سالهای اخیر استفاده از علم مکانیک شکست به عنوان یک روش جدید برای تخمین پایداری و دوام سدهای بتنی، در نشریات معتبر علمی دنیا توصیه گردیده است . تحقیق حاضر با هدف بکارگیری اصول و معیارهای مکانیک شکست الاستیک خطی به بررسی نحوه گسترش ترک در بدنه و فونداسیون سد بتنی وزنی زاوین کلات، تحت پنج حالت مختلف بارگذاری در شرایط مخزن پر و مخزن خالی، پرداخته است. مقطع دو بعدی حداکثر سد بتنی زاوین کلات تحت شرایط کرنش در صفحه به کمک نرم افزار خاص مکانیک شکست FRANC2Dمدلسازی گردیده و بروش اجزاء محدود تحلیل خطی شد . سپس معیارهای مکانیک شکست الاستیک خطی شامل فاکتور شدت تنش و تنش پیرامونی حداکثر برای ترکهای موجود در نقاط مختلف بدنه و فونداسیون سد محاسبه شده و به کمک آنها پایداری ترکهای اولیه، جهت انحراف و نحوه گسترش آنها پیش بینی گردید. نتایج این تحقیق برای جلوگیری ازناپایداریهای احتمالی ناشی از رشد ترک در سدهای بتنی مفید خواهد بود.

سد بتنی، فاکتور شدت تنش، گسترش ترک، مکانیک شکست