محمدرضا جهانی - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم - دانشگاه علوم انتظامی
هادی شیرزاد - دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم - دانشگاه علوم انتظامی

با حملات سلاح های بیولوژیک در برخی نقاط دنیا ، نگرانیهای کشورهای مختلف د ر مورد تهدید سلاح هـای بیولوژیـک افـزایش یافت . ایمن سازی علیه سیاه زخم؛ آموزش بیشتر دفاع علیه موارد هسته ای، شیمیایی و بیولوژیک؛ بهبود سیستم های تشخیصی و روش های حفاظتی و افزایش هوشیاری و گوش به زنگ بودن، همگی از جمله اقداماتی هستند که دولتهای گوناگون به منظـ ور محافظت از نیروهای مسلح خود صورت داده اند . البته، نیروهای نظامی و انتظامی کشور تنها گروهی نیست که در معرض خط ر حملات بیولوژیک قرار دارد . به منظور مواجهه مؤثر با اثرات بالقوه کاهنده یـک حملـه، بـه درک اصـول اپیـدمیولوژیک پایـه ای عوامل بیولوژیکی که به عنوان سلاح استفاده می شوند نیاز است . یک عامل بیولوژیک موثر به طور معمول به عنوان یک ارگانیسم تهیه شده از راه مهندسی ژنتیک قلمداد می شود که نسبت به تمام واکسن ها و داروهای شناخته شـده مقاومـت داشـته، بـسیار مسری بوده و می تواند باعث آسیب هزاران نفرگردد . از آنجا که ممکن ا ست حمله تروریستی از الگوی مورد انتظار پیروی نکنـد باید میزان شک و تلاش های نیروهای نظامی و انتظامی در شناسایی و واکنش به حملات بیولوژیک بالا باقی بماند . به علاوه یک شیوع کوچک بیماری می تواند اخطار اولیه به حملات جدی تر باشد و تشخیص و استفاده از ابزارهای پیش گیری کننـده ( ماننـد واکسن ها و آنتی بیوتیک های مؤثر ) می تواند جان هزاران فرد را نجات دهد . برای تسهیل شناسایی سریع حمـلات بیوتروریـستی، تمامی پرسنل نیروهای نظامی و انتظامی همانند کارکنان بخش بهداشتی و پزشکی کشور حداقل بایـد از مهـارت هـای پایـه ای همه گیر شناختی بر خوردار و آگاه باشند . هر گونه شیوع کوچک یا گسترده بیماری ها باید به عنوان یک حمله بیوتروریـستی در نظر گزفته شود . این بررسی اولیه نباید وقت گیر بوده یا نیازمند اجرای قوانین جدید باشد . به منظور تعیین هر چیـزی کـه بـه نظر غیر معمول بوده و به بیوتروریسم اشاره دارد باید به وقایع احاطه کننده شیوع نظر افکند . از آنجا که شیوع بیماری می تواند نتیجه آلودگی عمدی باشد، باید نخست تشخیص های افتراقی یک شیوع را تعیین نمود . احتمالات شامل شیوع خودبخودی یک اندمیک شناخته شده، شیوع خودبخودی بیماری جدید یا جدید بیماریً ا مهندسی شده، یک حادثه آزمایشگاهی یا یـک حملـه عمدی با یک عامل بیولوژیک است . ابزارهای اپیدمیولوژیک می توانند به ما در افتراق بـین ایـن احتمـالات یـاری برسـانند . کـه توضیحات تکمیلی در اصل مقاله ذکر شده است . با وقوع یک حمله بیوتروریستی باید آگاهی و آما دگی عموم افراد افـزایش یابـد که این افزایش شامل آموزش تمام نیروهای نظامی و انتظامی و پرسنل پزشکی و به ویژه ارائه دهندگان خدمات اولیه و پرسنل ا ورژانس است . به بین دیگر این افراد کسانی هستند که بیماران مبتلا شده در اثر یک حمله بیولوژیک را برای بار نخست مـورد مشاهده قرار می دهند . این آموزش باید اصول اپیدمیولوژیک و اطلاعات بالینی راجع به تشخیص و درمان عواملی کـه بیـشترین میزان تهدید را اعمال می کنند، شامل شود . آموزش باید برای تعیین به روز بودن مهارت ها به طور دوره ای تجدیـد شـود . بهبـود تلاش های پیگیرانه باید تا حد ممکن به جمع آوری واقعی داده ها نزدی ک باشند . برای تحـت پوشـش قـرار گـرفتن ویزیـت هـای اورژانس، داده های آزمایشگاهی، استفاده از داروها، غیبت از مدارس یا هر نوع داده دیگری که با افزایش بیماری عفونی همراهی دارد، باید تمام جنبه های پیگیری را مورد استفاده قرار داد . برای تشخیص بیماری های آشکار و پنهان پیگیـری شـدید ضـروری است . تشخیص فوری تغییر در الگوی بیماری، تعیین منبع و پیشگیری از مو اجهه بیشتر را تسهیل می کند . این امـر بایـد نکتـه کلیدی در تمام تحقیقات اپیدمیولوژیک باشد . می توان با استفاده از آمـوزش اپیـدمیولوژیکی قـوی، توجـه دقیـق بـه الگوهـای بیماری و درک سلامتم ند از تهدید تروریسم بیولوژیک، مشکلات بالقوه را به سرعت کشف نمـوده و بـرای کـاهش اثـر بیمـاری بدون توجه به منشأ آن فعالیت هایی انجام داد .