مجید طاهریان - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
حمیدرضا نیکخواه - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
رضا اقنوم - Associated Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
محمد شریفی الحسینی - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran
مهرداد محلوجی - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran
منوچهر طاهری مازندرانی - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Tehran Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Varamin, Iran
علی طباطبایی - . Associated Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Yazd, Iran
فضل اله حسنی - Assistant Prof., Field and Horticultural Crops Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Resaerch and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran

مطالعه برهمکنش ژنوتیپ و محیط، سازگاری و پایداری عملکرد دانه ارقام در شرایط مختلف محیطی از اهمیت ویژه ای در برنامه های به نژادی  جو برخوردار است. به منظور ارزیابی سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین های امیدبخش جو، آزمایشی با ۱۹ لاین همراه با رقم شاهد به رخ طی دو سال زراعی (۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷) در هشت ایستگاه تحقیقاتی (کرج، ورامین، نیشابور، مشهد، بیرجند، زرقان، یزد و اصفهان) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس مرکب داده ها انجام شد و سپس جهت ارزیابی سازگاری و پایداری ارقام و لاین ها از روش چند متغیره GGE بای پلات استفاده شد. میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ های جو در مجموع تمام مکان های مورد بررسی، در دامنه ای بین ۵۲۰۸ تا ۵۸۷۰ کیلوگرم در هکتار قرار داشت. بر اساس نتایج حاصل از روش GGE بای پلات، سهم مولفه اصلی اول از تغییرات کل ۱۶/۳۰ و سهم مولفه اصلی دوم ۲۲/۲۸ درصد و این دو مولفه در مجموع حدود ۳۸/۵۸ درصد از کل تنوع موجود را توجیه کردند. ژنوتیپ های مناسب در هر ابرمحیط با استفاده از بای پلات چند ضلعی شناسایی شدند. نتایج نشان داد که محیط کرج به شرایط محیط مطلوب نزدیک تر بود. بررسی همزمان سازگاری و عملکرد ژنوتیپ ها با استفاده از بای پلات مختصات محیط متوسط نشان داد که ژنوتیپ G۷ جزء ژنوتیپ های برتر از نظرعملکرد و دارای سازگاری بالا بود. در مجموع بر اساس نتایج این تحقیق، ژنوتیپ G۷ ژنوتیپ مطلوب بوده و نزدیک ترین ژنوتیپ ها به آن ژنوتیپ های G۵، G۱۳، G۲۰ و G۴ بودند. لاین های امیدبخش جو مورد ارزیابی از عملکرد دانه بالا، سازگاری عمومی و پایداری مطلوب در مناطق معتدل کشور برخوردار بودند. از بین این ژنوتیپ ها می توان لاین یا لاین های امیدبخش را پس از بررسی در آزمایشات تحقیقی ترویجی در مزارع کشاورزان مناطق معتدل کشور که در مقایسه با ارقام شاهد عملکرد بالا و خصوصیات مطلوبی داشته باشند، برای نام گذاری و معرفی گزینش نمود.  

Adaptation, Barley, Ideal genotype and Genotype × environment interaction, برهمکنش ژنوتیپ و محیط, سازگاری, جو, ژنوتیپ مطلوب