شاهین حنیفه زاده اصل
محمد علی قربانی
حسین جباری خامنه ای

چشمه های آب معدنی شهر سرعین نقش بسیار مهمی در تامین منابع آب و همچنین رونق اقتصادی و جذب گردشگری منطقه دارد. از اینرو مطالعه روند تغییرات کمی و کیفی آب بسیار حائز اهمیت است. در این مطالعه با استفاده از آزمون ناپارامتری مان کندال نسبت به بررسی و تعیین روند پارامترهای کمی و کیفی چشمه های ۹گانه ی آبگرم معدنی شهر سرعین واقع در شمال غرب ایران در دوره ی آماری ۱۳۸۹-۱۳۶۰ در ۳ سطح معنی داری ۱%، ۵% و ۱۰%  اقدام گردیده است. متغیرهای مورد بررسی شامل دبی و دما با داده های ماهانه ۲۵ ساله و متغیرهای اسیدیته، میزان سیلیس، هدایت الکتریکی و سختی کل با داده های سالانه ۳۰ ساله می باشد. بدین منظور ابتدا خودهمبستگی معنی دار مرتبه ی اول از سری داده ها حذف و سپس برای هر سری زمانی شیب خط روند با روش تخمین گر Sen محاسبه شد. در نهایت مطابقت کلی نسبتا قابل قبولی با فرض اولیه تحقیق مبنی بر کاهش آبدهی و افزایش دما به دلیل گرمایش زمین در نتایج مشاهده گردید. اکثرچشمه ها دارای آبدهی با روند منفی معنی داربودند و به عبارتی روند آبدهی چشمه ها کاهشی بوده است. در مورد دمای چشمه ها نیز۳ چشمه افزایش دما و ۲ چشمه کاهش دما داشته و سایر چشمه ها فاقد روند دمایی می باشند. اسیدیته و میزان سیلیس اکثر چشمه ها در ۳۰ سال دوره ی سالانه افزایش یافته و هدایت الکتریکی و سختی کل اکثر چشمه ها کاهش یافته است.

سری های زمانی, ضریب خودهمبستگی, چشمه های آبگرم سرعین, مان -کندال, شیب تخمین گر sen