جمال الدین مهدی نژاد - دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی، تهران
نرجس رحیم خانلی - دانشگاه تربیت دبیر شهیدرجایی، تهران

در جامعه کنونی ساختمانهایی که به عنوان نهاد آموزشی مورد استفاد قرار میگیرند، از نظر کالبد معماری و نوع کاربری و فعالیتها، متناسب با نیازهای متربیان نیستند؛ به بیان دیگر فقدان راهکارهای متناسب جهت طراحی معماری مدارس و فضاهای آموزشی، که توانایی ایجاد زمینه مناسب برای تعلیم و تربیت را به وجود آورد، به چشم میخورد. یکی از علل این مسئله بی توجهی به قابلیتهای فضای معماری برای ایجاد بستر مناسب و عدم استفاده از مبانی نظری کامل در ارتباط با انسان، هستی و اهداف تعلیم وتربیت در جهت تحقق حیات طیبه است. این مسئله صرفا به علت ضعف کارایی محتوای آموزش و پرورش نیست بلکه باید پذیرفت که قسمتی از آن به علت ضعف معماری فضاهای آموزشی است؟ هدف غایی نظام تعلیم و تربیت، هدایت انسان در مسیر تعالی و دستیابی به حیات طیبه است؛ به طور کلی حیات طیبه در بعد جمعی و تحقق جامعه صالح نیازمند مدرسه صالح است. یعنی بقا و توسعه جامعه صالح مستلزم وجود مدرسه صالح است. با توجه به این که حیات انسان دارای ساحات گوناگونی است و تحقق حیات طیبه مستلزم توجه به تمامی این ساحات است؛ لذا هدف این پژوهش در نظر گرفتن فضاهای آموزشی به عنوان بستری جهت تحقق این امر و توجه به ابعاد وجودی انسان در طراحی معماری فضاهای آموزشی است. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، راهکارهای معماری متناظر با هر یک از ساحات وجودی انسان در شش دسته طبقه بندی شده است؛ در نتیجه با مطالعه قابلیتهای معماری فضاهای آموزشی، راهکارهایی متناظر با هر یک از ساحات وجودی انسان ارائه گردیده است.

آموزش و پرورش ، مدرسه صالح، ساحتهای ششگانه، راهکارهای معماری