سورناز شادی - دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران
ثریا ضیایی - دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران

زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور درک روابط بین نقشه مفهومی و مدیریت دانش می باشد. با توجه به این موضوع که دانش، مفهومی چندوجهی با معانی چندلایه است، نقشه مفهومی یک روش گرافیکی برای نمایش و سازماندهی دانش است که در آن ارتباط میان مفاهیم و قضایا از طریق اتصال شکل می گیرد. هدف از انجام این مطالعه بررسی کارکرد نقشه مفهومی در مدیریت دانش است. روش مورد استفاده در این پژوهش مروری است که در پایگاه های فارسی و انگلیسی مقالاتی که با موضوع کاربرد نقشه مفهومی در حوزه های مختلف بوده مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که نقشه مفهومی در تبیین روابط معنیدار و منطقی بین مفاهیم مدیریت دانش، به ادراک مدیران از مفاهیم و فرایند مدیریت دانش در سازمان کمک میکند. ویژگی ها و انواع نقشه مفهومی مباحثی است که در فرایند اجرای مدیریت دانش سازمانی می تواند رهگشا باشد. نرم افزارهای ترسیم نقشه مفهومی، اصول ترسیم، مزایای نقشه و سایر امکانات نقشه مفهومی در بستر مدیریت دانش مباحثی است که اهمیت بهره گیری از فناوری اطلاعات را جهت شناسایی توانمندی ها و کاستی های دانشی یک سازمان نشان میدهد و نقشه مفهومی در حال تبدیل شدن به یک ابزار فراگیر در مدیریت دانش است. به منظور ساده سازی سیستمهای طبقه بندی دانش، تهیه نقشه دانش بسیار مفید خواهد بود چرا که تهیه نقشه دانش میتواند نشانگر جریان دانش و شکافهای موجود باشد. نقشه دانش می تواند بر مبنای اهداف استراتژیک، شایستگی ها، حوزه های تخصصی و عملکردهای شغلی ایجاد شود. هر شرکت و سازمانی باید نقشه خود را بر اساس استراتژی دانش خود، ایجاد کند.

مدیریت دانش، نقشه مفهومی دانش، نگاشت مفهومی، نگاشت علمی، نقشه علمی.