ملیحه سادات حمصی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی،
مجید اونق - عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،گیتی صل
گیتی صلاحی اصفهانی

هر ساله سطح وسیعی از کشور تحت تاثیر طغیان آب رودخانه ها و جاری شدن سیلاب قرار گرفته ودر اثر آن تاسیسات عمرانی ،امکانات ارتباطی ،زمینهای کشاورزی شهرها و روستاها تخریب می گردد.تغییر کاربری های اراضی از یک سو و استفاده از اراضی بدون توجه به پتانسیل آنها موجب گردید تا سیلاب ها سال به سال چه از نظرتعداد دفعات و چه از نظر شدت خسارت افزایش چشمگیری داشته باشد.در این تحقیق که در حوضه آبخیز آزران کاشان صورت گرفته است؛تلاش می شود تا میزان اثر برنامه های آمایشی بر بحران محیطی سیل مورد بررسی قرار گیرد.بدین منظور ابتدا نقشه کاربری اراضی سال1386 از داده های رقومی ماهواره ای سنجنده ۲۰۰۲+TM بدست آمده و نقشه کاربری اراضی آتی (آمایشی)به روش سیستمی و مدلهای ارزیابی مخدوم تهیه شده است.سپس بر اساس نقشه های کاربری سال1386 و آمایشی،نقشه های پهنه بندی خطر سیل برای دوره بازگشت های مختلف از مدل HEC-RAS ونقشه عناصر در معرض خطر سیل در حوضه آزران بدست آمده است.نتایج این مطالعه نشان می دهد که در منطقه مورد بررسی با اجرای برنامه های آمایشی، میزان مساحت پولیگون های عناصر در معرض خطر سیل،با کلاس 1از کاربری سال 1386 تا کاربری آمایشی 14.5درصد،در کلاس 2از سال1386 تا کاربری آمایشی 52درصد،در کلاس 3از سال1386 تا کاربری آمایشی،42درصد کاهش ایجاد می گردد.

آمایش سرزمین،پهنه خطرسیل،حوضه آزران کاشان