بهاره قاسمیان - دانشجوی کارشناس ارشد جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبی
موسی عابدینی - استادیار گروه جغرافیای طبیعی ژئومورفولوژی دانشگاه محقق اردبیلی

یکی از مسائل اساسی شهرها، رشد سریع جمعیت و توسعه ی کالبدی آن است. در حال حاضر اکثر شهرها به خاطر محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری با مقوله ی توسعه ی فیزیکی در گیرند. هم اکنون تقریباً بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها به سر می برند، پیش بینی ها نشان دهنده آن است که نرخ رشد فعلی جمعیت کشور در سال 1400 به 130 میلیون نفر خواهد رسید که حداقل به دو برابر مساحت کنونی، برای گسترش شهرها نیاز است. شهرستان بیجار یکی از شهرهای استان کردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. مواد مورد استفاده در این پژوهش مشتمل بر نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای جهت تکمیل داده ها بوده است. تعیین تناسب زمین برای توسعه ی فیزیکی منطقه از طریق هشت معیار طبیعی شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، شبکه زهکشی، جاده، کاربری اراضی، زمین شناسی و طبقات ارتفاعی و هم چنین شاخص های نرخ رشد جمعیت و سرانه ی مسکن بوده است. نتایج نشا-ن دهنده آن است که روند توسعه ی شهر در گذشته بدون توجه به استانداردهای شهرسازی و مطا-لعات زیست محیطی بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و هم پوشانی کردن لایه های ذکر شده توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی در محیط ARC GIS 10 نشان داد که شهرستان بیجار برای توسعه ی بهینه آتی خود دو گزینه پیش رو دارد. اولین گزینه در امتداد محور جاده زنجان و دوم در امتداد مسیر جاده سنندج و نواحی بعد از روستای تخت می باشد. لذا جهت توسعه این شهرستان، ناحیه شش به عنوان اراضی شهری آینده جهت اسکان جمعیت اضافی پیشنهاد می شود. یکی از مسائل اساسی شهرها، رشد سریع جمعیت و توسعه ی کالبدی آن است. در حال حاضر اکثر شهرها به خاطر محدودیت های فیزیکی توسعه ی شهری با مقوله ی توسعه ی فیزیکی در گیرند. هم اکنون تقریباً بیش از نیمی از مردم جهان در شهرها به سر می برند، پیش بینی ها نشان دهنده آن است که نرخ رشد فعلی جمعیت کشور در سال 1400 به 130 میلیون نفر خواهد رسید که حداقل به دو برابر مساحت کنونی، برای گسترش شهرها نیاز است. شهرستان بیجار یکی از شهرهای استان کردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست. مواد مورد استفاده در این پژوهش مشتمل بر نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، بررسی های میدانی و مطالعات کتابخانه ای جهت تکمیل داده ها بوده است. تعیین تناسب زمین برای توسعه ی فیزیکی منطقه از طریق هشت معیار طبیعی شیب، جهت شیب، فاصله از گسل، شبکه زهکشی، جاده، کاربری اراضی، زمین شناسی و طبقات ارتفاعی و هم چنین شاخص های نرخ رشد جمعیت و سرانه ی مسکن بوده است. نتایج نشا-ن دهنده آن است که روند توسعه ی شهر در گذشته بدون توجه به استانداردهای شهرسازی و مطا-لعات زیست محیطی بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و هم پوشانی کردن لایه های ذکر شده توسط سیستم اطلاعات جغرافیایی در محیط ARC GIS 10 نشان داد که شهرستان بیجار برای توسعه ی بهینه آتی خود دو گزینه پیش رو دارد. اولین گزینه در امتداد محور جاده زنجان و دوم در امتداد مسیر جاده سنندج و نواحی بعد از روستای تخت می باشد. لذا جهت توسعه این شهرستان، ناحیه شش به عنوان اراضی شهری آینده جهت اسکان جمعیت اضافی پیشنهاد می شود.

توسعهی فیزیکی، توسعهی شهری، سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، شاخصهای طبیعی، بیجار