امیرحسین حلبیان - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
محمدمهدی تقی زاده - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
ساناز شفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی کاربردی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

تبیین موضوع: توجه به اهداف عمده طراحی اقلیمی در هر منطقه آب و هوایی و پیش ­بینی مواردی در جهت تحقق بخشیدن به این اهداف می­تواند راهگشای بسیاری از معضلات مربوط به طراحی و ساخت مساکن جدید، بازسازی مساکن فرسوده، بهره ­برداری بیشتر از انرژی­ های تجدیدپذیر، انطباق بهتر با محیط ­زیست و در نهایت موجب هویت یافتن معماری در هر اقلیم و زمینه­ ساز آسایش افراد باشد.روش: برای دست­یابی به هدف پژوهش حاضر که بررسی آسایش زیست ­اقلیمی مساکن جدید شهر آباده است، از داده ­های ماهانه دوره آماری (۱۳۶۳ تا ۱۳۹۲) ایستگاه سینوپتیک شهر آباده به روش تحلیلی – توصیفی بهره گرفته شد. سپس برای تعیین محدوده آسایش حرارتی مساکن جدید بر اساس روش تجربی شاخص بیوکلیماتیک ساختمانی ماهونی، تعداد ۱۷۰ بنا با استفاده از روش کوکران به عنوان نمونه انتخاب گردید.یافته ‎ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می ­دهد که به دلیل قرار گرفتن دمای ماه ­های مهر تا اردیبهشت در گروه شاخص خشکی (۳A) و وجود شرایط اقلیمی سرد در محیط، بهتر است کشیدگی بنا در جهت جنوب شرقی – جنوب غربی باشد. هم­چنین با توجه به این­که در تمام ماه ­های سال نوسان بیش از ۱۰ درجه سانتی ­گراد بین دمای روز و شب وجود دارد و رطوبت نسبی در گروه شاخص خشکی (۱A) قرارمی­ گیرد، بهتر است بازشو­ها ابعادی در حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد مساحت دیوار داشته باشند. در ماه تیر به دلیل داشتن روز­های گرم و شب ­های معتدل و نوسان بیش از ۱۰ درجه سانتی ­گراد دمای هوا، بهتر است فضایی برای خوابیدن در فضای آزاد (خارج از بنا)، پیش بینی شود.نتایج: دست­ یافته­ های حاصل از بررسی معماری مساکن جدید شهر آباده بیانگر جهت­ گیری غالب شمالی-جنوبی بنا، ضخامت کم دیوار­ها، عدم تناسب بین اندازه پنجره و مساحت دیوار و کم رنگ شدن حضور عناصر معماری (حیاط، ایوان، بالکن، حوض و باغچه) در این بنا­ها است که این امر زمینه ­ساز عدم تطابق معماری با اقلیم منطقه و در نهایت عدم آسایش اقلیمی ساکنین بنا در اغلب اوقات سال است.

اقلیم, معماری, الگوی ساخت, ماهونی, آباده