لیلا مصلح - دانشجوی کارشناسی ارشد آلودگی های محیط زیست پژوهشکده علوم محیطی دانشگ
نغمه مبرقعی دینان - عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

ارزیابی چرخه حیات (LCA) تکنیکی برای ارزیابی است که در آن کلیه اثرات زیست محیطی مرتبط با یک محصول در کل چرخه حیاتی آن از مرحله استخراج و یا جمع آوری مواد خام، تا مرحله مصرف و سپس بازیافت و یا امحا ضایعات حاصل از آن ارزیابی می شود. از آنجایی که استفاده از روش LCA یکی از بهترین روشها برای مدیریت مواد زاید جامد و انتخاب بین سناریوهای موجود است، در این مقاله سعی شده است با مروری بر منابع و فعالیتهای مرتبط انجام شده در ایران و جهان پس از معرفی این روش در مدیریت مواد زاید جامد به بررسی برخی از سناریوهای انجام شده پرداخته شود و در نهایت با توجه به هرم مدیریتی، گزینه های مناسب و نامناسب دفع پسماند از دیدگاه LCA بررسی گردید. اجزای LCA، شامل هدف و حوزه، صورت برداری، ارزیابی تأثیر و تفسیر می باشد. استفاده از روش LCA یکی از بهترین روشها برای یافتن بهترین سناریو در مدیریت مواد زاید جامد است. به نظر می رسد با توجه به تحقیقات انجام شده گزینه دفن پایین ترین طبقه هرم مدیریتی پسماند بوده و همواره سعی مدیران بر آن است که صرفاً بخش اندکی از جریان پسماند به این گزینه منتهی شود. نکته قابل توجه این است که نتایج مطالعات مختلف در خصوص وضعیت همان منطقه مصداق دارد و ممکن است با نتایج بدست آمده از مطالعات مشابه در مکانهای دیگر به دلیل ویژگی های متفاوت پسماند، فن آوری و فاکتورهای زمانی و مکانی متفاوت باشد با توجه به تحقیقات اندک صورت گرفته در ایران پیشنهاد می-شود سناریوهای مختلف مدیریتی برای مدیریت مواد زاید جامد در مناطق مختلف کشورمان نوشته شود تا بتوان علاوه بر کاهش حجم پسماند از قسمتهای قابل استفاده این طلای کثیف به منظور بازیافت مواد، اصلاح خاک، تهیه کودآلی کمپوست و همچنین حفظ زمین و سلامت جامعه استفاده کرد.

ارزیابی چرخه حیات، مدیریت مواد زائد جامد، سناریوهای مدیریتی، ارزیابی اثرات زیست محیطی