محمدمهدی قربانی نژاد فرد شیرازی - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
سکینه شکوهیان - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
سیدغلامرضا موسوی - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
محسن حیدری - Department of Environmental Health Engineering, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

زمینه و هدف: میکروپلاستیک ها به عنوان یکی از آلاینده های نوظهور سبب ایجاد نگرانی هایی برای عموم شده است. هدف مطالعه، تعیین فراوانی میکروپلاستیک و مزوپلاستیک خاک مناطق مسکونی مجاورت لندفیل تهران و ارزیابی ریسک اکولوژیک ناشی از آن بوده است. روش بررسی: مطالعه مقطعی از نوع توصیفی بوده که برروی ۲۰ نمونه خاک سطحی و عمقی مناطق مسکونی مجاورت لندفیل تهران در مرداد ۱۴۰۰ انجام گرفت. میکروپلاستیک ها با محلول های نمکی NaCl و ZnCl۲ شناورسازی و مزوپلاستیک ها هم به صورت دستی جداسازی شد. شناسایی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی پلیمرها به ترتیب با استریومیکروسکوپ و آنالیز FTIR انجام شد. یافته ها: میانگین میکروپلاستیک در خاک سطحی و عمقی به ترتیب برابر با particles/kgsoil ۳۴/۹۸±۷۶ و ۱۹/۷۹±۲۴/۷ و میانگین مزوپلاستیک نیز برابر با particles/kgsoil ۲/۹۱±۵/۲۵ و ۱/۰۹±۳/۵۵ بوده است. آزمون t زوجی نشان داد که تفاوت معنی داری بین فراوانی ذرات پلاستیکی بین خاک سطحی و عمقی وجود دارد (۰/۰۰۱ < p). میکروپلاستیک های قطعه ای شکل، اندازه mm ۰/۵-۰/۱ و LDPE به ترتیب با مقادیر ۳۷/۷۵، ۴۴/۶۴ و ۴۶/۱۵ درصد بیشترین فراوانی را داشته و مزوپلاستیک هم اشکال فیلمی، اندازه cm ۱-۰/۵ و جنس LDPE به ترتیب با مقادیر ۶۲/۷۶، ۶۱/۴۶ و ۵۰/۷ درصد بیشترین بوده است. ارزیابی ریسک بالقوه اکولوژیک نشان داد که در تمامی نقاط نمونه برداری برای میکروپلاستیک و مزوپلاستیک کمتر از ۱۵۰ بوده و بیانگر ریسک کم اکولوژیک است. نتیجه گیری: علیرغم پایین بودن PERI ناشی از میکروپلاستیک و مزوپلاستیک های خاک مناطق مسکونی، شاخص Eri برای LDPE بالا بوده و احتمال ایجاد ریسک در صورت عدم اجرای اقدامات کنترلی بر روی آلودگی پلاستیکی وجود دارد.  

Microplastic, Landfill, Soil pollution, Ecological risk, میکروپلاستیک, لندفیل, آلودگی خاک, ریسک اکولوژیک