محمود صفرزاده - کارشناس ارشد مهندسی صنایع گرایش مدیریت پروژه
کیومرث بحرینی - استادیار موسسه آموزش عالی زند شیراز

کنترل کیفیت، مسئله فراگیری در تمامی کسب و کارها و صنایع مختلف می باشد و به عنوان یک مفهوم ویژه، در طول چنددهه اخیر تکامل چشم گیری یافته است. یکی از اصول مهم در استقرار یک نظام کنترل کیفیت، شناسایی فاکتورهای مهم در زمینه کنترل کیفیت در کلیه مراحل اجرای می باشد. اگرچه شاخص های کنترل کیفیت با توجه به اهداف هر پروژه میتواند تغییر کند، در طی روند انجام بررسی های مربوط به کنترل کیفیت جامع که پس از تایید مشاور به تصویب کارفرما خواهد رسید موارد مختلفی در نظر گرفته می شود. بنابراین با توجه به اهمیت این موضوع و مشاهده خال در این زمینه، شناسایی و درجه بندی عوامل مهم در کنترل کیفیت با بکارگیری رویکرد ترکیبی ANP-DEMATEL هدف مطالعه حاظر می باشد. پژوهش فعلی در زمینه دستیابی به هدف ذکر شده رویکردی متفاوت را بکار گرفته است. رویکرد اتخاذ شده به این صورت می باشد که نخست با توجه به صنعت مورد نظر که به عنوان مطالعه مورد توجه قرار می گیرد، سه فاکتور اصلی تحت عنوان فاکتور های بحرانی، با اهمیت و کم اهمیت تعریف شد. در گام دوم، زیر فاکتورهای موثر برای هر یک از فاکتورها دسته بندی شدند. بعد از اجرای رویکرد ترکیبی اتخاذ شده ، و رویکرد DEMATEL در گام نخست، مشخص گردید که فاکتور های بحرانی و کم به عنوان فاکتورهای تاثیرگذار و فاکتورهای با اهمیت به عنوان شاخص تاثیر پذیر شناسایی شدند. همچنین در مرحله بعدی و با بکارگیری رویکرد ANP زیر فاکتورهای ارتباط شفاف و منسجم بیانیه ماموریت و اهداف تعیین کننده کیفیت برای تامین انتظارات و تمرکز بر ارزش با وزن ۰.۰۳۳۵۰۷ به عنوان مهم ترین زیر فاکتور برای فاکتور بحرانی، زیر فاکتور استفاده از ابزارهای خودارزیابی و مکانیسم های دیگر برای ردیابی و بهبود شکاف عملکرد در پیاده سازی و اثربخشی سیستم، فرآیندها و عملیات با وزن ۰.۱۱۱۹۶۱ و در نهایت زیر فاکتور حمایت اتحادیه کارکنان از طرح کیفی سازمان با وزن ۰.۰۳۳۵۰۷ به ترتیب مهم ترین زیر فاکتور ها برای فاکتورهای با اهمیت و کم اهمیت شناسایی گردید.

کنترل کیفیت، ANP، DEMATEL، صنعت نفت