وحید خدابنده لو - کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران
مهدی موسوی - استاد مکانیک سنگ، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران

موما همه سنگها تحت بارگذاری با گذشت زمان دچار خزش میشوند ولی روند تغییر شکل خزشیآنها در چند دقیقه اول زیاد و سپس کاهش مییابد. خزش به عنوان تغییر شکل بدون شکست و بازگشت ناپذیر در طی زمان شناخته میشود. آگاهی از میزان خزش سنگها تحت تاثیر حرارت و دماهای مختلف کمک شایانی در پیشبرد اجرای کار در پروژه های مختلف نفتی و زیرزمینی میکند. در پژوهش حاضر ۱۳ آزمون آزمایشگاهی خزش تک محوره تحت دماهای ۲۵ - ۱۰۰ درجه سانتیگراد جهت بررسی اثر دما بر روی رفتار تابع زمان سنگ نمک انجام پذیرفت. نتایج حاصل شده نشان دادند که در بازه دمایی ۲۵ - ۱۰۰ درجه سانتیگراد با افزایش دما شیب قسمت خزش ثانویه نمودار کرنش-زمان افزایش خواهد یافت؛ به طوری که با هر ۱ درجه افزایش دما شیب قسمت خزش ثانویه %۱/۵۲ افزایش مییابد. با بررسی ثابتهای ویسکوالاستیک بدست آمده از روابط رئولوژی )مدل برگر( مشخص شد در محدوده دمایی ۲۵ - ۱۰۰ درجه سانتیگراد، ثابت با دما رابطه عکس داشته و اگر دما %۱۰۰ افزایش پیدا کند ثابت تقریبا %۴۱ کاهش خواهد داشت. ثابت با دما رابطه مستقیم دارد و با افزایش دما افزایش مقدار عددی این ثابت تعیین گردید به طوری که با افزایش ۱۰۰ درصدی دما، به طور میانگین افزایشی حدود %۶۴ مقدار عددی ثبت شد. ثابت با دما رابطهای معکوس داشته و با هر ۱ درجه افزایش دما ثابت ، %۰/۸۸ کاهش یافت. ثابت نیز تقریبا مستقل از دما میباشد و حساسیت قابل توجهی به تغییرات دما نشان نمیدهد.

خزش سنگ نمک• رفتار وابسته به زمان• اثر دما• مدل برگر• مد لهای رئولوژیکی