نرجس کازرانی
محمدرضا احمدی

به منظور تعیین مناسب ترین رقم و تاریخ کاشت، شش رقم کلزای بهاره در استان بوشهر، از طرح کرت های نواری (Strip Plot) در پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار استفاده شد. آزمایش در سال زراعی ۱۳۷۷-۱۳۷۶ در برازجان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. هر واحد آزمایشی شامل چهار خط سه متری با فواصل بین ردیف ۵۰ سانتی متر و بین بوته ۱۰ سانتی متر بود.ستون عمودی شامل شش رقم به اسامی: ۱-گلوبال (Global)، ۲-رجنت (Regent)، ۳-تاور(Tower)، ۴-۹۱/۷۰۴۵ PF ۵- ۸۸/۵۰۴۵PF ۶-مالوکا (Maluka) و ستون افقی شامل چهار تاریخ کاشت: ۳۰/۷/، ۱۵/۸ ، ۳۰/۸ و ۱۵/۸/۱۳۷۶ بود. نتایج به دست آمده نشان داد که بین زمان های مختلف کاشت و ارقام مختلف از نظر عملکرد دانه (Grain yield)، ارتفاع گیاه (Plant height) ، ارتفاع اولین کپسول از سطح زمین(First pod height) ، درصد روغن (%Oil content) و عملکرد روغن(Oil yield) تفاوت معنی داری در سطح احتمال اشتباه ۱% مشاهده شد. همچنین درتاریخ های مختلف کاشت از نظر صفت تعداد شاخه فرعی در بوته اختلاف معنی داری درسطح احتمال اشتباه ۵% مشاهده شد. در این تحقیق بیشترین میزان عملکرد دانه ارقام ۹۱/۷۰۴۵ PF و ۸۸/۵۰۴۵ PF در تاریخ کاشت ۳۰/۷ به ترتیب با ۲۰۱۰ و ۱۸۴۰ کیلوگرم در هکتار بود. نتایج حاصل از بررسی همبستگی ساده بین صفات نشان دادکه ارتفاع بوته، ارتفاع اولین کپسول و عملکرد روغن همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه درسطح احتمال ۱% داشته و بیشترین همبستگی مربوط به عملکرد روغن با عملکرد دانه (۹۹/۰=r ) بود.

Sowing date, Grain yield, Oil yield, Rapeseed, Cultivars, تاریخ کاشت, عملکرد دانه, ارقام کلزا.