فرهاد عزیز پور - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی از دانشگاه شهید بهشتی
صدیقه حسینی حاصل - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی از دانشگاه شهید بهشتی

طرح هادی طرحی است که ضمن ساماندهی و اصلاح بافت موجود، میزان و مکان گسترش آتی و نحوه استفاده از زمین برای عملکردهای مختلف از قبیل مسکونی، تجاری و کشاورزی و تاسیسات و تجهیزات و نیازمندیهای عمومی روستایی را بر حسب مورد در قالب مصوبات طرحهای ساماندهی فضا و سکونتگاههای روستایی یا طرحهای جامع ناحیه ای تعیین می نماید۱. این طرح به دنبال تحقق ایجاد زمینه توسعه و عمران روستاها، تامین عادلانه امکانات، هدایت وضعیت فیزیکی روستا، ایجاد تسهیلات لازم برای بهبود مسکن و خدمات محیط زیستی و عمومی است. طرح هادی روستایی اگرچه دارای نقاط ضعف است ولی به جهت ماهیت اش تحولات شگرفی در ابعاد مختلف جامعه روستایی بویژه محیطی و کالبدی بوجود آورده است. ایمن سازی و کاهش آسیبهای ناشی از بروز سوانح طبیعی، دفع بهداشتی زباله و پسماندهای خانگی، دفع و هدایت آبهای سطحی و فاضلاب، سهولت دسترسی و ارتباطات فیزیکی بویژه بین عرصه زیست و فعالیت، گسترش موزون و برنامه ریزی شده بافت روستا، توزیع مطلوب کاربریها و مدیریت مناسب زمین، بهبود وضعیت و ساماندهی مراکز محلات و هسته های تجمع، ترغیب روستاییان برای اجرای پروژه های طرح هادی نظیر اصلاح معابر فرعی، احداث پیاده رو، ساخت مسجد، درمانگاه و مانند آن و رونق ساخت و ساز در روستاها از جمله این اثرات است.