میثم فرخی - استادیار، گروه ارتباطات و مطالعات فرهنگی دانشگاه غیرانتفاعی رفاه، تهران، ایران
سارا سیفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه غیرانتفاعی رفاه، تهران، ایران

در این مقاله سعی شده است به واکاوی سبک زندگی خانواده های ایرانی در دوران کرونا پرداخته شود. پرسش اصلی این است که شیوع و گسترش بیماری covid-۱۹ در جامعه ایران سبب چه تغییراتی در حوزه سبک زندگی خانواده های ایرانی شده است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و با استفاده از روش فراتحلیل آثار و پژوهشهای مرتبط با موضوع مقاله، به واکاوی سبک زندگی در خانواده های ایرانی در دوران کرونا می پردازد یافته های پژوهش در حوزه هایی مانند اوقات فراغت، روابط خانوادگی، معنویت و تغذیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. پیرامون اوقات فراغت باید اشاره نمود که پاندمی کرونا باعث شده بسیاری از فعالیتها نظیر رفتن به پارک، سالن ورزش و نظایر آن که جوانان اوقات فراغت خود را با آنها پر میکردند، متوقف یا به حالت تعلیق درآید و درمقابل، نوع جدیدی از فعالیتها و مصرف فرهنگی مانند استفاده از اینترنت و کامپیوتر، تماشای فیلم و سریال، بهره گیری از تلفن همراه بین جوانان در حال شکل گیری و گسترش است. در حوزه روابط خانوادگی می توان گفت که پاندمی کرونا سبب ارتقا زمینه های گفت و گو و تعامل بین اعضای خانواده شده است به بیان دیگر حضور فیزیکی والدین و فرزندان در کنار یکدیگر و در بازه زمانی معین سبب ایجاد نوعی نشاط و طراوت در بین آنها شده و زمینه را برای تعاملات و ارتباطات کلامی متکی بر تفاهم، و صمیمت گسترده تر دوطرفه را بیشتر فراهم کرده است. در حوزه معنویت نیز با تغییر سبک زندگی دینی و اعمال محدودیتها جهت حضور مردم در اماکن مقدس، تا حد قابل توجهی حوزه عبادی و معنوی در میان خانواده ها تغییر یافت به بیان دیگر گرچه بنا به ضرورتهای فاصله گذاری فیزیکی، در بره ه ای از زمان مساجد و اماکن مذهبی بسته شد، اما خانواده ها با ایجاد تغییراتی در نحوه دین داری، مثلا زیارت مجازی اماکن و بقاع متبرکه و برگزاری هیئت های مجازی، به دعا و راز و نیاز با معبود و امور معنوی خود ادامه دادند. در حوزه تغذیه نیز نتایج نشان می دهد خانواده ها به دلیل شرایط کرونا و ترس از فضای های سر بسته گرایش کمتری به رستوران ها دارند و همچنین مصرف فست فود و غذا های چرب کمتر از دوران قبل از کرونا شده است که یک فرهنگ سازی منطقی و هوشمندانه در این زمینه میتواند سبب تداوم این امر در پسا کرونا باشد.

کرونا ویروس، covid-۱۹، خانواده، سبک زندگی