محسن مهدیان بروجنی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مدیریت توسعه ی روستایی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه یاسوج
مصطفی احمدوند - استادیار گروه مدیریت توسعه ی روستایی، دانشکده ی کشاورزی، دانشگاه یاسوج

گام نخست در توسعه ی گردشگری روستایی، شناسایی موانع و چالش های آن است. بنابراین، هدف این مقاله شناسایی دیدگاه روستانشینان منطقه دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد پیرامون موانع و چالش های توسعه ی گردشگری در این منطقه بود. برای این منظور از روش پیمایش و نمونه گیری طبقه ای ساده با انتصاب متناسب استفاده به عمل آمد. در مرحله­ی نخست، روستاهای گردشگری منطقه­ی دنا شناسایی و با استفاده از جدول نمونه­گیری، حجم نمونه ۱۱۵ خانوار روستایی برآورد گردید. آن­گاه، سهم هر روستا از نمونه تعیین شد. در هر خانوار از یک زن و مرد (زوج) مصاحبه ی ساختارمند به عمل آمد. در مجموع ۲۳۰ زن و مرد روستایی  مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای بود که روایی صوری آن تایید شد و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعه ی راهنما و مقدار آلفای کرونباخ بیش از ۵۷/۰ برای متغیر های گوناگون به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS۱۷ و تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی بهره گرفته شد. تحلیل عاملی انجام شده به استخراج هشت مانع توسعه ی گردشگری روستایی در منطقه ی دنا منجر گردید که ۴۵/۶۶ درصد از واریانس کل را تبیین می­نمودند. این موانع عبارتند از: سازمانی­ (۳۴/۳۲%)، اجتماعی (۶۵/۱۱%)، رفاهی(۸۳/۴%)، تسهیلاتی (۰۷/۴%)، فرهنگی (۸۹/۳%)، ارتباطی (۶۸/۳%)، مردمی (۱۰/۳%)، و اقتصادی (۸۷/۲%). بنابراین، برای توسعه­ی گردشگری روستایی در منطقه دنا توصیه می گردد در بعد سازمانی، ایستگاه­ها یا واحدهای خصوصی گردشگری در روستاهای هدف ایجاد گردد، تا ضمن راهنمایی، به سازماندهی، اطلاع­رسانی و نصب و تجهیز تابلوهای راهنما همت گمارند. در بعد اجتماعی نیز با برگزاری کارگاه­های آموزشی و جشنواره­های گردشگری جامعه میزبان را آماده پذیرش گردشگران نمایند. فزون بر آن، در جهت توسعه­ی زیرساخت های گردشگری در منطقه دنا از سیاست­های حمایتی و تشویقی بهره گیری شود. بر همین اساس، خدمات­رسانی بهینه در زمینه ی امور زیربنایی نظیر راه های ارتباطی، آب، برق و تاسیسات ورزشی و بهداشتی نیز می­تواند موثر واقع شود.

تحلیل عاملی, توسعه ی پایدار, توسعه ی روستایی, موانع, دنا