حمید ضیایی - کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران
مریم خستو - استادیار، گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران

طرح های شهری به عنوان اصلی ترین ابزار شکل دهی شهرها محسوب میشوند. تجربه نشان می دهد که این طرح ها در عمل با موفقیت چندانی همراه نبوده و میزان پیشنهادات آنها با تحقق پذیری کمی همراه بوده است. کمیسیون های ماده ۵ به عنوان مرجع تصویب و تغییرات این طرحها نقش زیادی در تغییرات کاربری اراضی و کاهش میزان این تحقق پذیری ایفا نموده اند البته در برخی موارد این تغییرات ناگزیر صورت گرفته و در واقع محتوای این طرح ها با شرح خدمات یکسان، در نظر نگرفتن مساله مالکیت در پیشنهادات مشاورین، نبود امکانات مالی کافی در اختیار شهرداری ها جهت تحقق این پیشنهادات و ... باعث این تغییرات شده است. تمامی اینمشکلات باعث شده که کمیسیون ماده ۵ که به عنوان نهادی جهت بررسی و تصویب طرح ها در جهت هدایت توسعه شهرها به وجود آمده اند به عنوان وسیله ای در جهت افزایش درآمد شهرداریها و در نظر نگرفتن اهداف طرح و در نهایت تحقق ناپذیری طرح ها عمل نمایند. در این تحقیق، مصوبات و تغییرات کاربری اراضی شهر قزوین از کمیسیونهای ماده ۵ در طی سال های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۳ استخراج شده و سپس میزان تغییرات کاربری اراضی در هر یک از کاربری ها به دست آمده است. همچنین با استفاده از پرسشنامه، نظرات مدیریت شهری مورد بررسی قرار گرفته است از طرفی با کمک نرم افزار spss قابلیت های توسعه میان افزای شهر قزوین مورد بررسیقرار گرفته است که نشانگر میزان پتانسیل های درونی این شهر به منظور توسعه کالبدی می باشد.

طرح تفصیلی، کمیسیون ماده ۵، کاربری اراضی، سیستم اطلاعات جغرافیایی