مرضیه آردفروشان - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد،
داود قنبریان - دانشیار، گروه طراحی صنعتی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران

ایران با تولید سالیانه ۵۰۰ تن زعفران خشک با مصارف غذایی، دارویی و صنعتی، جایگاه نخست تولید زعفران را در دنیا دارد. جهت حفظ و ارتقا این جایگاه باید چالش های پیش رو زعفران کاران را برطرف نمود و مهترین مشکل پیش رو، جدا کردن کلاله گل زعفران است. در این پژوهش برای رفع این مشکل اقدام به طراحی دستگاه جداساز کلاله گل زعفران شد. روش حاکم بر طراحی، الماس های دوقلو بود که از رایج ترین روش های طراحی می باشد. این روش شامل ۴ مرحله طی دو الماس مساله و راهکار است، در الماس اول مساله کشف و سپس تعریف می شود. نتیجه حاصل از همگرایی الماس اول آن است که یک دستگاه برای جدا کردن مکانیزه کلاله گل زعفران باید حداقل شامل واحدهای تغذیه، تشخیص نقطه برش، برش و جداسازی باشد. در الماس دوم، راه حل-های مختلف مطرح شده و بهترین آنها بعنوان راهکار، تحویل داده می شود. لذا در الماس دوم، ابتدا با استفاده از تکنیک طوفان فکری، کلیه راه حل های پیشنهادی بدون هیچ محدودیتی جمع آوری شد و سپس با استفاده از تکنیک تجزیه و تحلیل مورفولوژیکی، کلیه مفاهیم جدید، بررسی و امتیاز دهی شدند و بهترین شیوه برای طراحی دستگاه جداساز کلاله که در آن از شیوه تغذیه تکی، تشخیص نقطه برش توسط نشیمنگاه مخصوص همراه با برش لیزری و جداسازی در سیکلون با دو لوله داخل هم استفاده می شود، انتخاب می شود. طبق بررسی های انجام شده، ایده برش لیزری در این تحقیق برای نخستین بار در دنیا ارائه شده و در صورت سرمایه گذاری منجر به تحولی اساسی در فراوری زعفران و فناوری های مربوطه خواهد شد.

طراحی مفهومی، تکنیک طوفان فکری، چارت مورفولوژیکی، برش لیزری، گل زعفران