احمد خوش بین - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
علیرضا پورخباز - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.

یکی از دغدغه های عمده جهانی درمورد محیط زیست، آلودگی محیط های آبی توسط عناصر سنگین است. این عناصر اکوسیستم های آبی را آلوده کرده و از طریق تجمع زیستی در اندام های موجودات زنده، در سطوح بالاتر زنجیره غذایی که انسان آنها را مصرف می کند، انباشته و تغلیظ می شوند. پژوهش کنونی با هدف ارزیابی غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل و کادمیوم در بافت عضله، کبد و پوست دو گونه ماهی شوریده (Otolithes ruber) و کوتر چشم درشت (Sphyraena forsteri) در بنادر صیادی کنارک و پزم انجام شد. تعداد ۳۶ نمونه ماهی به صورت کاملا تصادفی از بنادر کنارک و پزم جمع آوری گردید. پس از آماده سازی نمونه ها، به روش هضم اسیدی، غلظت فلزات سنگین سرب، نیکل و کادمیوم به وسیله دستگاه جذب اتمی Contr-AA- ۷۰۰ اندازه گیری شد. بر اساس نتایج مطالعه، میزان تجمع فلزات سنگین بین نمونه های دو منطقه متفاوت بود. میزان سرب در عضله ماهیان شوریده و کوتر چشم درشت به ترتیب ۱۲/۰±۵۹/۰ و ۲/۰±۵۵/۰ و غلظت کادمیوم به ترتیب ۱۵/۰±۰۷/۰ و ۱/۰±۰۹/۰ میلی گرم در کیلوگرم به دست آمد. همچنین میزان سرب و نیکل در ماهی کوتر چشم درشت کمتر از نمونه های شوریده بود. میزان غلظت سرب و کادمیوم در بافت عضله ماهیان شوریده و کوتر چشم درشت کمتر از حدمجاز استانداردهای وزارت شیلات و کشاورزی انگلستان (MAFF)، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، سازمان جهانی غذا و کشاورزی (FAO) و آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (USEPA) بود، به جز غلظت فلز نیکل که در مقایسه با حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) بیشتر به دست آمد.

Lead, Cadmium, Nickel, Otolithes ruber, Sphyraena forsteri, سرب, کادمیوم, نیکل, ماهی شوریده, ماهی کوتر چشم درشت