امین احمدوند - کارشناس پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور واحد نهاوند

در تمام بقای جامعه با کودکان بوده و برای اینکه جامعه به رشد متعالی خود برسد باید با تربیت صحیح آنها را برای زندگی عادی و اجتماعی آماده کرد. کار یکی از ویژگیهای دیرین زندگی بشر به شمار میرود که در کشور ما نیز مانند سایر کشورها از دیر باز تا کنون به صورتهای مختلف شاهد کار کودکان بوده. امروزه ما شاهد کودکانی هستیم که به جای شادی و بازی که لازمه رشد و پرورش آنان است، آشفته و پریشان خاطر آواره خیابانها و کارگاه های کوچک و بزرگ می شوند، تا شاید بتوانند راهگشای مسائل و مشکلاتی شوند که در این سن ربطی به آنها ندارد. اما کار مانع تحصیل و روند رشد طبیعی شان میشود. و یا با بهره کشی همراه میشود و آسیبهای جسمی، روحی و اجتماعی، و شخصی را برای آنها ایجاد می کند. بر اساس پیماننامه جهانی کودک، پایان سن کودکی ۱۸ سال است. کودکان کم سن و سال و نوجوانانی که وضع معیشتی نامطلوبی دارند و تحصیل نمی کنند، شکارهای خوبی برای کار فرمایانی هستند که در جستجوی نیروی کار ارزان قیمتند. پدیده کودکان کار یکی از معضلات گریبانگیر اکثر شهرهای بزرگ در جهان معاصر است. گسترش پدیده به حدی است که جوامع توسعه یافته و در حال توسعه را به یک اندازه به خود مشغول کرده است. تحقیق حاضر به منظور بررسی وضعیت، و عوامل تعیین کننده کار کودکان، و مطالعه طرز تلقی و دیدگاه و نگرش مردم شهرستان نهاوند و شهر فیروزان نسبت به این پدیده، انجام پذیرفته است. اطلاعات به روش پیمایشی و استفاده از تکنیک پرسشنامه و تحلیل محتوا گردآوری شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که عوامل چون نارسایی نهادهای اجتماعی کنندهای مثل خانواده و مدرسه، فقر اقتصادی، خانواده کودکان کار و خیابانی، فقدان نظارت کافی از سوی سازمانهای مسئول و الگوهای نادرست کنش متقابل بین شهروندان و این کودکان، همه دست به دست هم دادهاند تا پدیده کودکان کار و خیابانی به عنوان مشکلی صعبالعبور در بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ خودنمایی کند (هفته نامه سلامت- ص .(۳

کودکان کار، آسیب شناسی، بهره کشی، فقر