تقی عبادی - دانشیار گروه مهندسی آب و محیط زیست دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه صنعتی امیرکبیرتهران
قربانعلی دزواره - دکترای مهندسی عمران محیط زیست، دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی
سیده فاطمه سیدعلیپور - دانشجوی دکترای مهندسی عمران محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران
احسان اسماعیل پورمطلق - کارشناس ارشد عمران- آب، مدرس دانشگاه و دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی HSE ، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران

آب مهمترین و حیاتیترین نیاز انسان برای برای زیستن است که نگهداری آن بسیار حائز اهمیت بوده بطوریکه آلودگی آن برای حیات بشر بسیار مخاطره آمیز خواهد بود. بنابراین توجه به منابع آبسطحی و زیرزمینی و نیز راه های آلوده شدن آنها جهت جلوگیری از انتشار به محیط زیست ضروری است. به طور معمول در کشورهای توسعه یافته استفاده از محلهای دفن زباله آخرین گزینه برای دفع مواد زاید است. با این حال، این روش در کشورهای توسعهیافته دست کم هنوز برای دفع مواد زائد غیرقابل بازیافت یا برای مواد باقیمانده حاصل از زباله سوزها استفاده میشود. دلیل استفاده گسترده از محلهای دفن بهداشتی در اکثر نقاط دنیا این است که مطالعات مقایسه ای انجام یافته میان گزینه های دفع زباله در کشورهای مختلف نشان داده که این روش از نظر اقتصادی نسبت به گزینه های دیگر هزینه کمتری داشته و مقرون به صرفه میباشد. شیرابه به عنوان مایعی تعریف میشود که در طول عمر محل دفن زباله (لندفیل) و حتی تا چندین سال پس از بسته شدن آن بهوسیله عوامل داخلی (تجزیه مواد زائد) و خارجی(زهکشی سطحی، باران، آبزیرزمینی و غیره) از میان مواد زائد جامد تراوش شده و حاوی مقادیر زیادی مواد محلول و معلق است. در یک محل دفن زباله، فرایندهای پیچیده فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک اتفاق میافتد که باعثتجزیه و انتقال مواد زائد میشود. مکانیسمهای انتقال و حرکت آلاینده ها شامل شسته شدن مواد جانشین شده، محصولات تجزیه مولکولهای پیچیده و واکنشهای شیمیایی و همچنین شسته شدن ذرات ریز و معلق است. ویژگیهای شیرابه تولید شده بسیار متغیر است و به عواملی مانند ترکیب و مقدار مواد زائد، هیدرولوژی محل، پوشش روزانه، سن مواد دفن شده، برهمکنش شیرابه و محیط پیرامون آن، طراحی و عملکرد محل دفن بستگی دارد. آبهای زیرزمینی مناطق شهری در معرض خطرات آلودگی ناشی از فعالیتهای انسانی قرار دارند. نفوذ شیرابه به داخل خاک و رسیدن آن به سفره های آب زیرزمینی به علت وجود آلاینده هایی نظیر عناصر سمی و فلزات سنگین، باعث ایجاد مشکلات زیادی میشود. با توجه به اهمیت منابع آب به عنوان ابزار توسعه و استفاده از آن برای مقاصد مختلف و نظر به ویژگی اقلیمی کشورمان که جزء مناطق خشک و نیمه خشک محسوب میشود،بررسی و تحقیق در این زمینه در مناطق مختلف کشور خصوصا کلانشهرها و مناطق شمالی و غربی پربارش کشور که سطح آبهای زیرزمینی در این مناطق بالاست، ضروری به نظر میرسد.

آبهای زیرزمینی، کنترل شیرابه زباله، اثرات مخرب زیست محیطی فلزات، سنگین، محل بهینه دفع پسماند