محمدسجاد واعظی - کارشناسی ارشد زمینشناسی مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
ناصر حافظی مقدس - استاد زمین شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

طرقبه و شاندیز نواحی ییلاقی در اطراف مشهد هستند که پذیرای گردشگران فراوانی میباشند . اما گسل سنگ بست– شاندیز که در چهار کیلومتری شاندیز قرار دارد با پهنای حدود دو و طول حدود ۷۰ کیلومتر، روند شمال غرب– جنوب شرق داشته و از ۱۵ کیلومتری غرب مشهد می گذرد. این گسل حرکت امتدادلغز راسترو با مولفه شیبی دارد. که در قسمت جنوب شرقی زون گسل از نوع نرمال و در شمال غربی به صورت معکوس است. از آنجایی که ساخت و سازه ای ایمن در مقابل تخریب حاصل از گسلش سطحی نظیر برش و نشست نامتقارن هزینه بر و در بسیاری از موارد غیر ممکن است در نتیجه بهترین راه حل، تعیین حریم گسل و رعایت حریم خطر میباشد. در این پژوهش معیارهای تعیین حریم گسل، مورد بحث قرار گرفته و سپس با استفاده از منابع مختلف اعم از مقالات، عکسهای هوایی و ماهواره ای، نقشه ها، گزارشات آزمایشات صحرایی و آزمایشگاهی، ابتدا به کمک روشهای تعیینی و احتمالاتی به تحلیل خطر گسل پرداخته، در ادامه با محاسبات مختلف به اعداد ۲/۴ تا یک کیلومتر برای حریم امن گسل دست یافته و در نهایت نقشه حریم گسل سنگ بست– شاندیز ترسیم گردید . نزدیکترین (در خطرترین ) شهرها به گسل عبارتند از ابرده، طرقبه و شاندیز که تقریبا میتوان گفت بر روی گسل بنا شدهاند. بنابراین برای این شهرها به استناد قانون تعیین حریم گسلهای امتدادلغز، حداقل حریم ۳۰۰ متر از زون گسل در نظر گرفته شد

مخاطرات طبیعی، گسل سنگبست– شاندیز، حریم گسل، شهرستان طرقبه– شاندیز