عباسعلی اکبری - استادیار و عضو هیات علمی گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی تبریز
روح اله نوروزعلی - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز واحد بین المللی ارس

همواره یکی از دغدغه های مراجع قانون گذاری و مجریان قانون، پیشگیری از وقوع جرایم است. در مقولهپیشگیری از جرم سایبری، با در نظر گرفتن وابستگی و نیازهای روزمره زندگی بسیاری از انسان ها به سایبر،این فضا را به ابزاری برای تبادل اطلاعات و به فراخور آن وقوع انواع بزه تبدیل کرده است، از این رو در قوانینو لوایح متعدد، شاهد اقدام به تقنین مصوبات در این رابطه هستیم. اخیرا طی طرحی با هدف حمایت ازحقوق کاربران فضای مجازی موسوم به «طرح صیانت»، اقدام به پیش بینی تصمیماتی در مسائل مختلف از جمله پیشگیری از وقوع جرائم سایبری شده است و از آنجا که عدم رعایت تکالیف قانونی و اسناد بالادستیو توجه نکردن به شیوه اجرای برنامه های پیشگیرانه مطابق نیازهای فعلی کشور در طرح، موجب حواشی وچالش های فراوانی شده، در پژوهش حاضر بررسی طرح مذکور با تاکید بر جنبه های پیشگیری از جرایمسایبری مورد نظر قرار گرفته است.بر اساس تازگی موضوع، تاکنون پژوهشی در این زمینه صورت نپذیرفته و یا در جهت رفع ابهامات موجوداقدامی علمی محقق نگردیده است، بنابراین با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع، در این مقاله با روش تحلیلیو توصیفی، به شیوه اسنادی و کتابخانه ای از منابع علمی، اطلاعات لازم جمع آوری شده و با تحلیل یافتههای موجود، تحقق پیشگیری به عنوان دغدغه اصلی پژوهش در خصوص طرح یادشده مورد بررسی قرارگرفته است و در نتیجه گیری کلی چنین حاصل شد، که اعمال سیاست های پیشگیری از جرایم سایبری،اگر چه در ظاهر در پی کاهش نرخ جرایم مربوط است، اما این موضوع بدون در نظر گرفتن ماهیت متهافتجرایم سایبری و بازتاب آن در جامعه لحاظ شده و با استفاده از تفکیک و بررسی ماهیت جرائم سایبری،سعی در ارائه پیشنهادت با دیدگاه متفاوتی شده است.

پیشگیری از جرایم سایبری، جرایم رایانه ای، فضای تبادل اطلاعات مجازی، کاربران فضای مجازی، طرح صیانت