حسین انصاری - عضو هئیت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد
سیدمجید میرلطیفی - عضو هئیت علمی گروه آبیاری دانشگاه تربیت مدرس
علی اصغر فرشی - عضو هئیت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب.

برای بررسی تاثیر کم آبیاری و تنش آبی بر روی عملکرد ذرت زودرس تحقیقی برروی سه رقم ذرت زودرس (ارقام ۳۰۱ ، ۳۰۳ و ۳۱۵)با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین انجام شد. در این تحقیق با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه ای مدل هنکس اقدام به ایجاد ۶ سطح مختلف آبیاری در دو طرف لوله آبرسان گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد ذرت در اثر تنش رطوبتی افت محسوسی داشته و مقدار محصول از پتانسیل خود تقلیل می یابد، اما این افت عملکرد روند یکنواخت و مشخصی را نداشته است. ضریب حساسیت گیاه به تنش رطوبتی (Ky ) برای هریک از ارقام ۳۰۱ ، ۳۰۳ و ۳۱۵ ذرت به ترتیب معادل ۴۲۷/۱ ، ۳۵۴/۱ و ۳۶۷/۱ بدست آمد. این ضریب نشان داد که حساسیت هر سه رقم نسبت به تنش آبی ناشی از کم آبیاری تقریبا یکسان است. نتایج همچنین نشان دادند که بیشترین کارآیی مصرف آب در سطح آبیاریI۶ (آبیاری کامل) نبوده، بلکه برای ذرت رقم ۳۰۱ و ۳۰۳ در سطح آبیاری I۵ و برای رقم ۳۱۵ در سطح آبیاری I۴ بیشترین کارآئی مصرف آب را داشتند و ذرت رقم ۳۱۵ بیشترین کارآیی مصرف آب را در بین ارقام در کلیه سطوح آبیاری دارا بود. تغییرات افت نسبی عملکرد و راندمان تولید در سطوح مختلف آبیاری برای هر سه رقم تقریبا یکسان بود. بطور متوسط به ازاء یک درصد کاهش رطوبت نسبت به سطح I۶ عملکرد کاهشی معادل ۴/۱ درصد نسبت به این سطح داشت.

کم آبیاری, تنش آبی, کارآئی مصرف آب, ذرت