به منظور بررسی اثر متقابل فصل و اندازه ذرات علوفه جیره بر تولید و ترکیبات شیر گاوهای شیرده پرتولید، از تعداد ۱۰۰ راس گاو هلشتاین اوایل دوره در دو فصل بهار و تابستان (هر فصل از ۵۰ راس) در قالب دو تیمار حاوی علوفه یونجه با اندازه ذرات درشت (میانگین هندسی ۷/۷ میلی متر) و تیمار حاوی علوفه یونجه با اندازه ذرات ریز (با میانگین هندسی ۲/۴ میلی متر) استفاده شد. مقدار ماده خشک مصرفی گاوها به صورت گروهی و هم چنین تولید شیر گاوها به صورت انفرادی ثبت شد. نتایج نشان داد که میزان تولید شیر، درصد پروتئین، لاکتوز و کل مواد جامد شیر در فصل بهار در مقایسه با فصل تابستان بیش تر بود (۰۱/۰P <). تولید شیر خام و نیز درصد لاکتوز شیر گاوهای تغذیه شده با جیره حاوی علوفه ریز در مقایسه با جیره حاوی علوفه درشت، تمایل به افزایش داشت (۰۱/۰P <). مقدار مصرف ماده خشک از جیره حاوی علوفه با اندازه ذرات درشت در مدت زمان صفر الی دو ساعت پس از خوراک دهی صبح در فصل تابستان بیش تر از فصل زمستان بود (۰۱/۰P <). به طور کلی گاوهایی که با خوراک حاوی علوفه با اندازه ذرات ریز تغذیه می شوند الگوی مصرف خوراک یکنواخت تری در طول فصول بهار و تابستان دارند.

اندازه ذرات علوفه, تنش حرارتی, شیر, گاوهای هلشتاین, اوایل شیردهی