فرهاد احمد نژاد - استادیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنراسلامی تبریز.
وجیهه ادیب کیا - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه هنراسلامی تبریز.
مبین حسن زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه هنراسلامی تبریز.
حمید روحانی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه هنراسلامی تبریز

مقیاس انسانی بخش مهمی از طراحی یک فضای شهری را شامل می شود که وجود این ویژگی در فضاهای شهری، فضا را انسانی تر کرده و ادراک آن را آسان تر می نماید. هدف این پژوهش یافتن معیارهای تاثیرگذار بر مقیاس انسانی در گذرهای شهر، تعمیم دادن این معیارها به شهر ارومیه و یافتن ارتباط بین آن ها در گذرهای شهر است. در این پژوهش به صورت تصادفی گذرهایی در شهر ارومیه انتخاب شده و به برداشت اطلاعات متناسب با معیارهای مذکور اقدام گردید سپس با فرض رابطه بین برخی از این معیارها در راستای ایجاد مقیاس انسانی، ازجمله عرض گذر و خط آسمان، عرض گذر و میزان جزئیات، ارتفاع گذر و جزئیات، عرض گذر و نورگیری، خط آسمان و نورگیری، پوشش گیاهی و عرض گذر به تحلیل اطلاعات در نرم افزار spss پرداخته و فرضیه ها در برخی موارد تایید و رد شدند. با تحلیل یافته ها و مطالعه ادبیات موضوع نتیجه بر آن شد که توجه به مقیاس انسانی بیشتر با عرض گذر در ارتباط بوده، در عرض های کم توجه به جزئیات بالاست و در عرض های زیاد برای ایجاد این مقیاس از پوشش گیاهی زیاد استفاده می شود. همچنین منظم یا نامنظم بودن خط آسمان در ایجاد این مقیاس دخیل بوده و خط آسمان منظم نورگیری بیشتر و درنتیجه فضای انسانی را به همراه دارد.

مقیاس انسانی، خط آسمان، عرض گذر، پوشش گیاهی، نورگیری، ارومیه.