غزاله فاضلی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مشاوره خانواده موسسه آموزش عالی حکمت رضوی مشهد
محمود آزادی - استادیار موسسه آموزش عالی حکمت رضوی مشهد

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش نظم جویی فرآیندی هیجانی بر تنظیم شناختی هیجان و عملکرد حافظه کاری مادران دارای فرزند با نیازهای ویژه است.روش این پژوهش کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی می باشد که در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شده است. جامعه این پژوهش شامل کلیه مادران دارای فرزند با نیازهای ویژه شهر مشهد می باشند.تعداد ۳۰ نفر از مادران دارای فرزند با نیازهای ویژه به صورت نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروهگواه و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش برنامه آموزشی نظم جویی فرآیندی هیجان را طی ده جلسه دریافت نمودند در حالیکه گروه گواه تحت هیچگونه ای مداخله ای قرار نگرفتند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان گارنفسکیو همکاران نسخه ۱۸ سوالی و آزمون سنجش ظرفیت حافظه فعال دانیمن و کارپنتر همراه بارضایت و آگاهی کامل مادران و برای تحلیل یافته ها از آزمون تحلیل کواریانس چندمتغیری استفاده گردید.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان میدهد که آموزش راهبردهای نظم جویی فرآیندی هیجان به طور معناداری در سطح P کمتر از ۵ درصد، باعث افزایش استفاده از راهبردهای سازگارانه و کاهش استفاده از راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان در گروه آزمایش گردید. از طرفی این یافته ها بیانگر تاثیر مثبت و معنی دار این آموزش بر افزایش ظرفیت حافظه کاری این دسته از مادران نیز می باشد.بحث و نتیجه گیری: از این یافته ها استنباط می شود که آموزش راهبردهای فرآیندی هیجان می تواند روشی مناسب برای بهبود کنترل هیجانات، استفاده هرچه بیشتر از راهبردهای سازگارانه و به حداقل رساندن راهبردهای ناسازگارانه نظم جویی شناختی هیجانو افزایش ظرفیت حافظه فعال در مادران دارای فرزند با نیازهای است و این آموزش می تواند بعنوان مداخله ای مبتنی بر شواهدتجربی در کلینیک های روانشناختی مورد استفاده قرار گیرد.

راهبردهای نظم جویی فرآیندی هیجان، تنظیم شناختی هیجان، حافظه کاری، مادران دارای فرزند با نیازهای ویژه