محمدامین چهاردولی - کارشناس ارشد رشته جامعه شناسی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

ساختار های ذهنی و اجتماعی ، چون بندی انسان مدرن را اسیر کرده و آزادی بشر را تبدیل به سرابی دور و محال کرده است. عقلانیت ابزاری بر مدرنیته حاکم گشته و ارتباطات انسان ها را بسیار مکانیکی، سرد، رسمی، قانونی، سلسله مراتبی و ساختاری کرده است. در چنین جوی، انسان رابطه اش را با دیگری بر اساس نیاز خود و انتظارات جامعه تنظیم کرد و عشق، اعتماد و امید در چنبره ی یک رابطه مکانیکی و عقلانی محض به فراموشی سپرده شد. ناتوانی در برقراری ارتباط بین انسانها، از مسائل و مشکلات شناختی انسان امروزی است. دیالوگ مهمترین راه دستیابی افراد به نگاه جامع به پدیده های هستی و برقراری ارتباط بین انسان هاست. دیالوگ با ظرفیت خود می تواند در حوزه عمومی (سپهر عمومی) شکل بگیرد و آن را بازتولید کند. سپهر عمومی امکانی در زندگی جمعی انسان هاست که با تحقق آن، افراد جامعه می توانند از طریق یکدیگر به سخن آیند و با مفاهمه به امر عمومی توجه کنند، و آن را مورد بحث و گفت و گو قرار دهند. در سپهر عمومی افراد در وضعیتی آزاد، دور از تحمیل ها و اجبارها، امر عمومی را مورد بحث و نظریات یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می دهند، و بدین وسیله، امکان رسیدن به یک توافق جمعی واقعی را به حداکثر می رسانند. روش تحقیق این پژوهش به شکل اسنادی و با استفاده از مقالات، کتاب ها و صفحات گسترده وب بوده است. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد که هابرماس دموکراسی گفتگویی را از طریق مفاهمه در حوزه عمومی امکان پذیر می داند.

دیالوگ، گفتوگو، مفاهمه، دموکراسی، یورگن هابرماس