آزاده ارمغان - کارشناس ارشد معماری دانشگاه تهران واحد بین الملل کیش
سعید حقیر - دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

رشد، پیشرفت بهداشت، تغذیه و افزایش سن ازجمله عواملی هستند که باعث افزایش آمار سالمندان در جهان بوده به طوری که در ایران در مدت چهل سال در فاصله بین پنج بار سرشماری از سال های ۱۳۳۵ تا۱۳۷۵ رشد جمعیت تقریبا دو برابر شده است و از طرف دیگر سالمندی یک مرحله از زندگی انسان هاست که در تمام جوامع این قشر از جامعه دارای ارزش و احترام می باشند و از دیگر سو این دوران دارای شرایط و مشکلات خاص خود می باشد که عدم توجه به آن ها مسائل خاص اجتماعی و فرهنگی را به دنبال خواهد داشت. کمتر از چهار دهه دیگر ایران با بحران سالمندی مواجه می شود و این مسئله باید موجب شود که امکاناتی که امروزه برای جوانان که عظیم ترین قشر هرم سنی امروز را به خود اختصاص داده اند در آینده معادل همین امکانات را برای جوانان امروز که سالمندان آینده هستند بگیریم. محیط زندگی و محل سکونت از مهم ترین بخش های تشکیل دهنده محیط پیرامون انسان هاست که با بهره گیری تسهیلات معماری و طراحی محیط زندگی را برای چنین افرادی فراهم نمود. هدف از این طرح، پیشنهاد فضاهایی با بالاترین میزان کیفیت زندگی سالمندان و طراحی نوع مسکن مناسب برای سالمندان مقیم خانه های سالمندان است. در این راستا، عوامل موثر در افزایش کیفیت محیطی سالمندان ساکن خانه سالمندان در جامعه ایران و طراحی مسکن مناسب برای آنان، با کمک گرفتن از ابزار مصاحبه و مشاهدات میدانی، شناسایی و دسته بندی گردیده است. سپس به تجزیه و تحلیل اطلاعات دریافتی مبادرت شده و ایده های نوینی برای طراحی مسکن سالمندان با رویکرد افزایش کیفیت زندگی در ساکنان ارائه شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که از میان عوامل مختلف شناسایی شده مرتبط با رضایتمندی ساکنان از محیط: آموزش پذیری، تجمع پذیری، سهولت دسترسی، قابلیت پیاده روی و ورزش، همانندی سرای سالمندان به خانه بیشترین تاثیر را در افزایش رضایت و کیفیت زندگی سالمندان دارد...

طراحی برای سالمندان، ارتقاء کیفیت زندگی سالمندان، امید به زندگی سالمندان