محمد رضا رجلی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی نفت
محمد رضا رضایی - استادیار گروه زمین شناسی دانشگاه تهران

سازند کنگان و دالان متعلق به گروه دهرم از مهمترین مخازن گازی در ناحیه ی فارس محسوب می شوند. این سازندها در چاههای هوا-1 و شانول-2 فاقد اطلاعات مغزه (Core) هستند. مطالعه و ارزیابی خواص پتروفیزیکی و کیفیت مخزنی در چاههای مورد نظر با استفاده از اطلاعات لاگها، برتری کیفی و کمی خواص مخزنی چاه هوا-1 را در مقایسه با شانول-2 نشان می دهد. بررسی حجم شیل نشان می دهد که برخلاف سازند کنگان، دالان بالایی دارای مقدار پایینی از حجم شیل است و بررسی لیتولوژی دالان بالایی نیز حضور بسیار زیاد تبخیریها را در چاه شانول-2 در مقایسه با هوا-1 نشان می دهد که در طول فواصل دالان بالایی مقدار آن یکنواخت نیست. این گسترش نابرابر و تغییرات لیتولوژی سبب ایجاد مناطقی در چاهها شده است که تبخیریها کیفیت مخزنی آنها را کنترل می کنند. در حالی که شیلها تنها در سازند کنگان کنترل کننده ی اصلی کیفیت مخزن محسوب شده و فقط در بخش دوم آن تأثیر تبخیریها را می توان مشاهده کرد. تخلخل و آب اشباع شدگی در سازند کنگان به طور کامل از فراوانی حجم شیل تبعیت می کند به طوری که در بخش اول بهترین وضعیت از نظر تخلخل و اشباع شدگی می توان مشاهده کرد و در بخش دوم حضور تبخیریها سبب شده مقدار تخلخل به طور اولیه پایین باشد. در دالان بالایی تخلخل و آب اشباع شدگی از لیتولوژی پیروی می کند. این موضوع سبب شده در مناطق دارای مقدار تبخیری زیاد، افزایش در اشباع شدگی و کاهش در مقدار تخلخل دیده می شود. علاوه بر موارد فوق بررسی تخلخلهای ثانویه نیز در مناطق دارای تبخیری و مناطق فاقد آن گسترش متفاوتی را نشان می دهد.