محسن نژادامان ارشاد - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
محمدرضا رحمت - استادیار، گروه حقوق، دانشگاه میبد، یزد، ایران

اهدای عضو و پیوند اعضاء را می توان در زمره محسناتی برشمرد که با تدبیر برخی از فقها و مراجع، وجاهت شرعی یافته و عملی مقبول و پسندیده انگاشته شده است. درعین حال علی رغم اقدامات فرهنگی بسیار پیرامون اهدای عضو، باز هم کمبود اعضای قابل پیوند در جامعه احساس می شود. اما عظمت این عمل خداپسند و نیکوکارانه و نیاز بیش از پیش جامعه برای عمل اهدای عضو، اندیشه استفاده از اعضای بدن محکومین به قصاص نفس را در ذهن بارور می نماید. قصاص نفس یکی از حقوقی است که قانون گذار به تبع پیروی از شارع مقدس به اولیای دم داده تا بتوانند قاتل را با رعایت شرایط خاص قصاص نمایند. دراین بین نگاه قرآن به مسئله قصاص در برخی آیات، و تعبیر از آن به حیات و احیاء ما را بیشتر به تحقق این آرمان به فکر می دارد. کوشش شده است تا در این مقال به بررسی و تتبع در شیوه فعلی قصاص نفس و اعدام پرداخت و با به چالش کشیدن آن در راستای تغییر شیوه قصاص، راهی را در جهت اهدای عضو توسط محکومین به قصاص نفس گشود. چراکه به نظر می رسد با توجه به روایات معصومین پیرامون شیوه قصاص و ازهاق نفس قاتل و همچنین مواد قانونی موجود، قانون گذار را می توان در انتخاب شیوه قصاص و اعدام این قبیل محکومین آزاد دانست.

کیفر، مصلحت، قصاص، حق، حکم